تاثیر تنوع کارکردی چند گیاه دارویی بر ترکیب، تراکم و شاخص های تنوع علف های هرز در بوم نظام های کشاورزی

به منظور بررسی اثر تنوع کارکردی تعدادی از گیاهان دارویی بر تراکم و تنوع علف های هرز، آزمایشی در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 91-1390 و 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارها شامل 13 گونه دارویی مرزنجوش (Origanum vulgar)، زوفا (Hyssopus officinalis)، بابونه (Tanacetum parthenium)، سرخارگل (Echinacea purpurea)، سداب (Ruta graveolens)، گل ختمی (Althaea officinalis)، گل راعی (Hypericum perforatum)، شنبلیله (Trigonella foenum-graecum)، گل مغربی (Oenothera erythrosepala)، پنیرک (Malva sylvestris)، عدس الملک (Securigera securidaca)، بومادران (Achillea millefolium) وگل انگشتانه (Digitalis purpurea) بودند. نتایج نشان داد که اثر گیاهان دارویی بر تراکم و وزن خشک کل علف های هرز از نظر آماری معنی دار بود. بیشترین و کمترین وزن خشک علف های هرز به ترتیب در گونه های دارویی گل انگشتانه (4/39 گرم در مترمربع) و بابونه گاوی (2/3 گرم در مترمربع) به دست آمد. بیشترین تعداد کل علف های هرز نیز در گونه های دارویی پنیرک، عدس الملک، گل انگشتانه و زوفا مشاهده شد. گونه دارویی پنیرک دارای بیشترین غنای گونه ای علف های هرز (چهار گونه) بود که اختلاف آماری معنی داری با عدس الملک و بومادران نداشت. در طی سال ها و مراحل نمونه برداری مختلف، گونه دارویی بومادران از نظر علف های هرز دارای بیشترین شاخص تنوع شانون به مقدار 48/0 بود که اختلاف آماری معنی داری با پنیرک، عدس الملک، زوفا، گل راعی، گل انگشتانه و سرخارگل نداشت. همچنین بیشترین شاخص تنوع مارگالوف نیز در کرت های دارای گونه های دارویی پنیرک، بومادران و زوفا به ترتیب با مقادیر 05/4، 03/4 و 33/3 به دست آمد. گونه های دارویی مورد مطالعه از نظر تنوع علف های هرز در سطح تشابه 75 درصد در پنج گروه قرار گرفتند.