شیوع و شدت انگل های خونی کوکسیدیایی در سه گونه از مارمولک های استان مرکزی، ایران

انگل های کوکسیدیایی (Apicomplexa: Coccidia) تقریبا از تمام گروه های مهره داران گزارش شده است. این انگل ها ممکن است باعث اثرات اکولوژیکی و پاتولوژیکی شدیدی بر روی میزبان شوند. انگل های خونی جنس های شلاکیا و لانکستره لا، چرخه کامل زندگی خود را در میزبان خزنده طی می کنند و سپس یک مرحله خاموش را در بافت میزبان خونخوار (عموما هیره یا پشه) باقی می مانند تا توسط میزبان خزنده بعدی بلعیده شوند. به هرحال شیوع و شدت این انگل ها در بیشتر نواحی پراکنش آن به میزان کمی شناخته شده است. با این هدف، برای اولین بار شیوع و شدت این انگل ها را در سه گونه از مارمولک های استان مرکزی ایران شامل Trapelus lessonae ، Ophisops elegans و Eremias monticola مورد بررسی قرار  گرفت. نمونه های خون از سیاهرگ دمی 51 مارمولک بوسیله سرنگ انسولین جمع آوری شد. اسمیرهای خونی خشک شد، پس از  تثبیت نمونه ها در الکل متانول، به وسیله محلول گیمسا رنگ آمیزی و سپس با میکروسکوپ نوری و با عدسی 100 مورد بررسی قرار گرفت. آلودگی به انگل های هموکوکسیدیایی خانواده لانکستره لیدا در خون 41 درصد از 51 نمونه مارمولک آزمایش شده مشاهده شد. میانگین شدت آلودگی در سه گونه بین 0/05-0/03 درصد متغیر بود. این بررسی شیوع و شدت نسبتا بالای این انگل های خونی را در مارمولک های نواحی مرکزی ایران نشان داد. این نتایج پیش بینی می کند که میزبان های مناسب برای انتقال این انگل در این نواحی پراکنش دارند. بنابراین توصیه می شود در تحقیقات آینده از مارکرهای ژنتیکی جهت شناسایی دقیق تر انگل ها استفاده شود.