مسئولیت مدنی نهادهای آموزشی دولت ناشی از فوت فرصت«حاصل از عدم مدیریت صحیح نهادهای دولتی ونسبت آن با حق شهروند»

موضوع فوت فرصت وامکان یا عدم امکان خسارت ناشی از آن یکی از مباحث مهم مسئولیت مدنی است. ولی هنوز درحقوق موضوعه ایران هیچ نص خاص و رویه قضایی در این مورد موجود نیست. وقتی موضوع فوت فرصت ناشی از عملکرد نهادهای تابعه دولت مطرح می شود؛ این خلاء حقوقی به شکلی آشکارتر خودنمایی می کند. مفهوم مسئولیت تبعی دولت برای رفع این خلا حقوقی راه گشا است. هرچند در نگاه اول، تعارض بین اصل نهادین شخصی بودن مسئولیت با مسئولیت تبعی دولت نمایان می شود. اما طرح دو استدلال مشخص، قادر به رفع این تعارض است؛ آن ستدلال ها عمدتا مبتنی بر وظایف ذاتی و نیز مکانیزم های در اختیار دولت هستند. مسئولیت تبعی دولت بر اساس قواعد و مقررات مصوب داخلی و بین المللی است. همچنین در نظام حقوقی اسلام نیز مسئولیت تبعی زمامدار، مورد توجه و تاکید است. مستخرج از اصل سی ام قانون اساسی جمهوری اسلامی بایستی عرضه یک مدیریت آموزشی کارآوموثروفراگیررابخشی از وظایف حکمرانی دولت دانست، یعنی عرضه مجموعه ای منسجم از دانش حاصل ازکاربردروش علمی به منظورتوصیف خصوصیات و تبیین عناصرسازمانی و روابط فیمابین آن ها در سازمانهای آموزشی ازوظایف دولت ایران است. حال اگرشهروندان در اثرعدم کارایی مدیریت آموزشی نهادهای دولتی دچار فوت فرصت وزیان ناشی ازآن شده باشند؛دولت در برابر آن موارد نیزمانندسایرموضوعات مشابه مسئولیت مدنی دارد. دراین موارد هم می توان با استناد به استدلالات عرضه شده در مقاله حاضر خلاءحقوقی را مرتفع ساخت.