ژئوشیمی، خاستگاه و دمایی آناتکسی تشکیل مونزوگرانیت خلج (مشهد، ایران)

سنگ های مونزوگرانیتی گروهی از گرانیتوییدهای مشهد با سن مزوزوییک هستند که در منطقه خلج (واقع در جنوب شهر مشهد) رخنمون دارند. این سنگ ها دارای کانی های کوارتز، پتاسیم فلدسپار، پلاژیوکلاز، میکا و کانی های فرعی زیرکن و آپاتیت هستند. از دیدگاه ژیوشیمیایی، در مونزوگرانیت خلج میزان کم HREE و میزان بالای LREE و LILE نشان دهنده درجات بالای تفریق مذاب مولد آن است. بنابراین، مونزوگرانیت خلج از گروه گرانیتوییدهای فروین، آلکالی کلسیک، پرآلومین، فلسیک نوع S و محصول ذوب بخشی رسوبات پوسته بالایی در دمای نزدیک به 730 تا 800 درجه سانتی گراد است. دماهای اشباع شدگی ماگما از زیرکنیم هنگام تشکیل زیرکن کمتر از 800 (تقریبا 732 تا 745) درجه سانتی گراد محاسبه شد. با فرورانش پالیوتتیس زیر ورقه توران و برخورد قاره ای، پوسته بالایی در اثر فرایندهای زمین ساختی فشاری دچار ذوب بخشی شده و توده های نفوذی مونزوگرانیتی هم زمان با برخورد تا پسابرخوردی نوع S خلج تشکیل شده اند.