اجزای شیمیایی و خواص حشره کشی اسانس های استخراج شده از چهار اکوتیپ زیره سبز روی لاروهای کرم ساقه خوار ذرت

کرم ساقه خوار ذرت (Sesamia cretica Led.)، از آفات مهم ذرت و نیشکر در ایران می باشد. خواص حشره کشی اسانس های چهار اکوتیپ زیره سبز شامل فارس-سیوند (FS)، خراسان شمالی-شیروان (KS)، کرمان-کوهبنان (KK) و کرمان-رفسنجان (KR) علیه لاروهای سن 4 کرم ساقه خوار ذرت در 4 تکرار و در قالب طرح کاملا تصادفی بررسی شد. میزان تلفات لارو ها در دمای 2±27 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره روشنایی 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی، 72 ساعت پس از تیمار ثبت شد. نتایج نشان داد تمامی اکوتیپ های زیره سبز روی آفت مذکور سمی بودند. کم ترین میزان LC50 مربوط به اسانس اکوتیپ KR (ppm2725) بود و اکوتیپ های KK، FS و KS (به ترتیب ppm2777، 3099 و 8390) بعد از آن قرار داشتند. نتایج تجزیه شیمیایی اسانس ها با استفاده از دستگاه GC-MS نشان داد که ترکیب سایمن در اکوتیپ KR در مقایسه با سایر اکوتیپ های زیره سبز درصد بیش تری داشت. لذا سمیت بالای اکوتیپ KS در مقایسه با دیگر اکوتیپ های زیره سبز می تواند مربوط به وجود چنین ترکیباتی باشد. با توجه به نتایج پژوهش حاضر، اسانس های اکوتیپ های زیره سبز پتانسیل لازم برای جایگزینی با حشره کش های شیمیایی در مدیریت تلفیقی کرم ساقه خوار ذرت را دارا می باشند.