شناسایی و تحلیل ویژگی های معرفت شناسی موک (دوره ها و انبوه)

پیشینه و اهداف:

 یکی از شکل های کسب دانش در عصر کنونی نظام آموزش از دور است، که روش های سنتی آموزشی را تغییر داده، امکان یادگیری را برای همه در همه جا و در هر زمان فراهم نموده، موجب برقراری عدالت اجتماعی در توزیع منابع و امکانات گردیده است. شرایط لازم برای آموزش استاندارد و مطابق با نیازهای افراد و جامعه را ایجاد نموده است و همچنین کمک شایانی که این نظام به سادگی و به هنگام سازی آموزش، صرفه جویی در وقت، هزینه و مصرف انرژی، ایجاد فرصت ادامه تحصیل برای افراد شاغل، تقویت تخصص های از پیش کسب شده و ایجاد آرامش و کاهش اضطراب نموده است. و با توجه به اینکه علاوه بر آموزش کلاسی در دانشگاه، اکنون آموزش از دور، روشی معتبر در سراسر جهان بوده و یونسکو و سایر سازمان های آموزشی جهان بر گسترش آموزش از دور تاکید می ورزند، لازم است به طور جدی به توسعه آن پرداخته و مبانی معرفت شناسی آن برای سیاست گذاران، برنامه ریزان و فراگیران شناخته شود. مطالعه حاضر با هدف شناسایی و ارزیابی ویژگیهای معرفت شناسی موک (دوره ها و انبوه) انجام گرفت.

به این منظور از روش تحقیق آمیخته با  مدل تو در تو استفاده شد. در مرحله کیفی از روش جستجوی اکتشافی و در مرحله کمی از  روش پرسشنامه ای استفاده شد. در بخش کیفی محیط پژوهش منابع الکترونیکی مرتبط با موضوع تحقیق که از 20 مقاله مرتبط و در بخش کمی، جامعه آماری شامل 60 نفر از متخصصان برنامه ریزی آموزش از راه دور در سال 1397 در سطح کشور بودند که یک نمونه 36 نفری به روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب شدند. جهت تحلیل داده های کیفی از روش تحلیل محتوا و شاخص نسبت روایی محتوا و جهت تحلیل داده های کمی از میانگین وزنی و آزمون فریدمن استفاده شد.

نتایج تحلیل محتوا نشان داد در معرفت شناسی موک (انبوه و دوره ها) چهار بعد یادگیرنده، محتوا، محیط آموزش و یادگیری و سازمان یاددهنده قابل بررسی است که در مجموع 35 ملاک شناسایی و تایید شد. نتایج کمی، نشان داد بهبود سطح سواد اطلاعاتی و دیجیتالی استادان، ارتباط معرفت و دانش جدید با ساختارهای شناختی قبلی و استفاده از رسانه های مختلف برای یادگیری، صوتی و تصویری و الکترونیکی مهمترین ملاک های معرفت شتاسی ویژگی دوره های موک؛ و ملاک های سهولت استفاده از محتوای دیجیتال برای تمامی فراگیران، جذب متخصصان فناوری اطلاعات، برای دوره های دانش افزایی و فراهم سازی محیط گروهی آموزش با فناوری اینترنت، مهمترین ملاک های معرفت شناسی ویژگی انبوه موک هستند.

نتایج نشان داد در معرفت شناسی دوره های انبوه (ساماندهی کامل و مقیاس پذیری) موک ابعاد یادگیرنده، محتوا و سازمان یاددهنده دارای اهمیت ویژ ه ای هستند.