اثر بالقوه تغییرات اقلیمی بر توزیع نیوت کوهستانی خال زرد (Neurergus derjugini (Nesterov, 1916

تغییر اقلیم یکی از بزرگترین تهدیدها برای تنوع زیستی است و می تواند منجر به تغییر توزیع گونه ها و افزایش خطر انقراض جمعیت هایی شود که قادر به سازگاری با محیط های جدید و یا جابجایی به زیستگاه های مناسب نیستند. در مطالعه حاضر، مطلوبیت زیستگاه برای نیوت کوهستانی خالزرد (Neurergus derjugini) با هدف شناسایی زیستگاه های مطلوب فعلی، پیش بینی گسترش یا انقباض محدوده توزیع گونه تحت تاثیر سناریوهای اقلیمی آینده و تعیین اصلی ترین متغیرهای اقلیمی تاثیرگذار مدل سازی گردید.

مواد و روش ها: 

گونه مورد مطالعه تاکنون از 57 نهر، چشمه و آبراه های تولید مثلی در محدوده کوهستان زاگرس در غرب ایران و شرق عراق براساس مندرجات در مطبوعات علمی گزارش شده است. در پژوهش حاضر توزیع گونه با استفاده از روش بیشینه آنتروپی [i] برای زمان حال و آینده (2050 و2070) تحت دو سناریوی خفیف (RCP2.6) و شدید (RCP8.5) مورد بررسی قرار گرفت.

نتایج و بحث: 

براساس نتایج به دست آمده میزان بارش در مرطوب ترین دوره (BIO13)، بیشترین درصد مشارکت برای پیش بینی توزیع گونه را نشان داد. مقایسه وسعت منطقه های مطلوب در شرایط کنونی و تحت شرایط اقلیمی آینده نشان می دهد که مساحت زیستگاه های مطلوب برای نیوت خالزرد تحت سناریوی خفیف (RCP2.6)  در سال 2070 کاهش چشم گیری نخواهد داشت و حتی در سال 2050 افزایش مساحت مشاهده گردید. در حالیکه مساحت زیستگاه های مطلوب در سال 2070 تحت سناریوی شدید (RCP8.5)  کاهش قابل توجهی (بیش از 50 درصد) را نشان داد.  نتایج مدل از این فرضیه پشتیبانی می کند که با توجه به تغییرات اقلیمی آینده چه بسا محدوده توزیع گونه در پناهگاه های واقع در مرکز و جنوب محدوده توزیع با حرکت به سمت ارتفاعات بالاتر حفظ خواهد شد.

نتیجه گیری: 

یافته های به دست آمده از مطالعه جاری، از این فرضیه که پناهگاه های اقلیمی زاگرس در حفاظت از جمعیت های منزوی و همچنین زیستگاه های مناسب مورد نیاز آن ها طی دوره تغییرات اقلیمی نقش برجسته ای دارد، پشتیبانی می کند.