بررسی میزان مشارکت شهرداری های کلان شهرهای ایران در ارتقاء سلامت شهری و ارائه یک مدل پیشنهادی

یکی از مهم ترین نهادهای شهری که شهروندان با آن در ارتباط می باشند، شهرداری است. این نهاد با مدیریت و برنامه ریزی های بلند مدت خود می تواند نیازهای اولیه و ثانویه شهروندان را شناسایی و شهر را به مکانی امن برای آنها بدل نماید. با توجه به اثرگذاری 75 درصد عوامل اقتصادی و اجتماعی و محیطی بر سلامت، شهرداری ها می توانند نقش مهمی را ایفا نمایند. این پژوهش با هدف ارایه مدلی جهت مشارکت شهرداری ها در ارتقاء سلامت جامعه شهری در ایران انجام شده است.  این پژوهش از منظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی کمی و از نظر ماهیت توصیفی است؛ ابتدا با مطالعات کتابخانه ای و نظرخواهی از اعضای گروه خبرگان و اجرای تکنیک دلفی طی سه مرحله، ابعاد، مولفه ها و شاخص های پرسشنامه تحلیل و شناسایی و تدوین و پس از تعیین پایایی و روایی آن با شیوه نمونه گیری تصادفی با طبقه بندی در بین 316 نفر از کارشناسان شهرداری 5 کلانشهر (تهران، مشهد، اصفهان، شیراز و تبریز) توزیع و سپس گردآوری گردید. پس از تحلیل داده ها بر اساس نتایج معادلات ساختاری و تحلیل عاملی تاییدی در مدل اندازه گیری مرتبه دوم در مجموع 6 بعد اصلی با 21 مولفه از 29 مولفه تایید شد شامل: ارتقای برنامه ریزی شهری، بهبود شرایط زندگی شهری، حکمرانی مشارکتی، افزایش تاب آوری مناطق در بحران و بلایا، شهرهای دوستدار سالمند، قانون سلامت عمومی. این مطالعه نشان داد؛ شهرداری های کلانشهر در ایران از راهبردهای پیشنهادی سازمان جهانی بهداشت در سال 2015 جهت ارتقای سلامت شهری فاصله زیادی دارند و به دلیل تمرکزگرایی ساختاری، مشارکت آنها در اجرای خدمات سلامت عمومی پایین و پیشنهاد می گردد؛ شهرداری ها مشارکت خود را در سلامت به ویژه بهبود شرایط زندگی شهری افزایش دهند.