اثربخشی ذهن آگاهی- ماساژ آروماتراپی بر ادراک درد، کیفیت خواب و کیفیت زندگی زنان سالمند مبتلا به دردمزمن: اثر ذهن آگاهی-ماساژ بر سلامت روان زنان سالمند مبتلا به درد

سالمندی از پدیده های مطرح در حوزه بهداشت و سلامت جهانی است و توجه به این گروه سنی از نظر روانی و جسمانی از اهمیت به سزایی برخوردار است. این مسئله ضرورت انجام مداخلات کارآمدتر و چندگانه را بیش از پیش آشکار می سازد. هدف اصلی پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی ذهن آگاهی و ماساژ آروماتراپی بر عملکرد روانشناختی زنان سالمند مبتلا به درد مزمن  بود.

مواد و روش ها:

 مطالعه حاضر نیمه آزمایشی که با روش پیش- پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل انجام گرفت. جامعه پژوهش زنان سالمند مبتلا به درد مزمن  مراجعه کننده به بیمارستان ها، کلینیک های درد، توانبخشی، ارتوپدی، فیزیوتراپی و سالمندان منطقه غرب تهران در سال 1396 است. با روش نمونه گیری در دسترس و با استفاده از ملاک های ورود و خروج 30  نفر انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه مساوی قرار گرفتند. گروه آزمایش، در 10 جلسه 120 دقیقه ای تحت مداخله گروهی درمان ذهن آگاهی- ماساژ آروماتراپی قرار گرفت و گروه کنترل در لیست انتظار باقی ماند.  گروه ها از نظر عملکرد روانشناختی در حیطه های کیفیت خواب، کیفیت زندگی و ادراک درد در مراحل پیش آزمون و پس آزمون ارزیابی شدند.  پس از اتمام مداخله، پرسشنامه ها مجددا در مورد هر دو گروه اجرا شد و پس از 45 روز مجددا آزمون پیگیری گرفته و داده های حاصل از پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری از طریق تحلیل کواریانس و با استفاده از نرم افزار SPSS-19  تحلیل شد.

یافته ها: 

تحلیل داده ها نشان داد که مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی-ماساژ آروماتراپی، ادراک درد و مولفه های آن و همچنین، کیفیت زندگی، کیفیت خواب سالمندان را در شرکت کنندگان گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل به طور معناداری بهبود داده است (05/0>P) و این اثرات به میزان زیادی در متغیر ادراک درد در مرحله پیگیری در بیماران باقی ماند.

نتیجه گیری: 

یافته های این مطالعه، روش درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی- ماساژ آروماتراپی، سبب افزایش کیفیت زندگی و کیفیت خواب و کاهش ادراک درد سالمندان می شود و نمایانگر افق های تازه ای در مداخلات بالینی است و می توان از آن به عنوان یک روش مداخله ای موثر در بهبود سلامت عمومی و کیفیت زندگی سالمندان مبتلا به درد مزمن سود جست.