بررسی تاثیر ماساژ استروک سطحی پشت بر میزان خستگی و کیفیت خواب بیماران همودیالیزی: یک مطالعه کارآزمایی بالینی

خستگی و اختلالات خواب از شایع ترین شکایات جسمی در بیماران همودیالیزی است. یافتن درمانی موثر، کم عارضه و مقرون به صرفه جهت تسکین این مشکلات ضروری به نظر می رسد. لذا این پژوهش با هدف تعیین تاثیر ماساژ استروک سطحی پشت بر میزان خستگی و کیفیت خواب بیماران همودیالیزی انجام گرفته است.

در این مطالعه کارآزمایی بالینی تعداد 82 بیمار همودیالیزی در بیمارستان شهید بهشتی آبادان در سال 1397 براساس معیارهای ورود انتخاب و سپس به روش بلوک های جایگشتی تصادفی شده با سایز بلوک 4، به دو گروه مداخله و کنترل تخصیص یافتند. گروه مداخله به مدت 12 جلسه تحت ماساژ قرار گرفتند. مقیاس عددی سنجش خستگی 14 نوبت و پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبورگ نیز 3 نوبت توسط هر دو گروه تکمیل گردید. جهت تحلیل داده ها از SPSS ویرایش 22 و روش های آمار توصیفی و تحلیلی (آنالیز واریانس با اندازه گیری های مکرر) استفاده شد.

نتایج نشان داد که قبل از مداخله همه متغیرهای جمعیت شناختی، در دو گروه آزمون و کنترل تفاوت معناداری از نظر آماری نداشتند (05/0<p). معناداری اثر متقابل گروه و زمان در مقایسه نمره خستگی بین دو گروه در طول مطالعه، نشان می دهد که روند تغییرات میانگین نمرات خستگی در دو گروه و در طول زمان مطالعه، متفاوت بوده است (001/0>p). همچنین بین دو گروه، نمره کل کیفیت خواب و دیگر ابعاد کیفیت خواب، به جز دو بعد کیفیت ذهنی خواب و اختلالات خواب، تفاوت آماری معناداری داشتند (05/0>p).

مطالعه حاضر نشان داد ماساژ استروک سطحی پشت، سبب بهبود خستگی و کیفیت خواب بیماران همودیالیزی می شود. لذا به عنوان یک روش ارزان، موثر و بدون عارضه در بیماران همودیالیزی پیشنهاد می شود.