تحلیلی بر عملکرد صفی قلیخان در مواجهه با شورش افغان های ابدالی (1129 ه.ق.)

افغان های ابدالی که در ایالت مرزی هرات ساکن بودند به تبعیت ازهم تباران غلجزایی خود در قندهار علیه صفویان شورش کردند. صفی قلی خان ترکستان اغلی (د. 1129ه.ق.) مشهور به دیوانه بنا بر اصرار بیش از حد درباریان و شاه صفوی با منصب سپه سالاری به جنگ با ابدالیان رفت. شورش ابدالی ها در مقایسه با خطرات بزرگ تری که حکومت صفویان پشت سر گذاشته بود، شورشی قابل اعتنا محسوب نمی شد، اما این شورش به دلایلی که موضوع بررسی این مقاله است، تبدیل به چالشی خطرناک برای حکومت صفویان گردید.هدف این پژوهش، بررسی تحلیلی عملکرد و اقدامات صفی قلیخان، سپه سالار صفویان برای مقابله با شورش ابدالی ها با رویکردی آسیب شناختی و با واکاوی منابع اصلی آن دوره است. یافته های این پژوهش نشان می دهد عدم آشنایی کافی صفی قلی خان با اصول جنگی، اتخاذ سیاست های نادرست نظامی، بی توجهی به اعتقادات مذهبی و فرهنگی سربازان و عدم استفاده درست از ظرفیت های منطقه خراسان سبب شکست و ناکارآمدی ارتش صفویان در برابر شورش ابدالی ها گردید.