بررسی رابطه عامل های زمین ریختی با شکل های فرسایش آبی در بخشی از آبخیز حبله رود

نوع فرسایش شدت آن را نیز نشان می دهد. آبخیز بررسی شده یکی از منطقه های مستعد دام پروری در استان سمنان است که با بهره گیری بیش ازحد و نامناسب از زمین در خطر پیدایش و پیشرفت شکل های مختلف فرسایش آبی است. بنابراین ضروری است که عامل های موثر بر تشدید شرایط فرسایش آبی در آن ها برای مدیریت و مهارکردن آن ها بررسی کرده شود. در این تحقیق رابطه عامل های مهم زمین ریختی با تغییر شکل های فرسایش آبی سطحی، شیاری، خندقی و زمین بدخیم (بدلند) در بخشی از آبخیز حبله رود به دست آورده شد. طبقه های مختلف جنس سنگ، شیب، جهت و ارتفاع با هر یک از شکل های فرسایش در منطقه ارتباط داده شد تا ایجادشدن انواع آن ها و شکل فرسایشی غالب در طبقه های هر یک از عامل ها مشخص کرده شود. با کمک گرفتن از پژوهش ارزیابی تخریب زمین در منطقه های خشک (LADA)، به شکل های فرسایش منطقه برحسب شدت و ضعف آن ها رتبه داده شد، و برپایه ی ماهیت داده ها و متغیرهای بررسی شده آزمون آماری کروسکال والیس به کار برده شد. نتیجه های به دست آمده بیانگر آن است که بیش ترین فراوانی شکل های پیشرفته ی فرسایش آبی یعنی فرسایش خندقی و بدخیم به ترتیب در سازندهای آهک رس و گچ سنگ و نمک (8/4% و 15/8%)، بلندی های 1200-1000 متر (6/7% و 21/3%)، شیب های 20-10% (8/7% و 15%)، و جهت دامنه ی جنوبی (5/7% و 9/5%) است. نتیجه آزمون آماری برای جنس سنگ، شیب و جهت دامنه در تراز 0/01 و برای ارتفاع در تراز 0/05 معنی دار به دست آمد، که نشان می دهد شکل های فرسایش آبی در طبقه ی عامل های بررسی شده تفاوت مشخصی دارد. بنابراین می توان این عامل های زمین ریختی را برای ارزیابی کردن شکل های فرسایش آبی و شدت آن در منطقه های مشابه به کار برد.