میزان آمادگی بیمارستان های ایران در برابر حوادث و بلایا: یک مرور سیستماتیک

بیمارستان ها به عنوان مهم ترین مراکز ارجاع آسیب دیدگان در زمان حوادث غیر مترقبه به شمار می روند. ایران یکی از کشورهای بلاخیز دنیا می باشد و عدم آمادگی بیمارستان ها در زمان حوادث غیر مترقبه موجب خسارت های فروانی به سیستم بهداشت و درمان کشور می شود. لذا هدف از انجام این مطالعه میزان آمادگی بیمارستان های ایران در برابر حوادث و بلایا به صورت یک مطالعه مرور سیستماتیک انجام شد.

مطالعه حاضر یک مرور نظام مند می باشد. مطالعاتی که به زبان فارسی در مورد میزان آمادگی بیمارستان های ایران در مورد حوادث و بلایاها منتشر شده است با کلمات کلیدی "حوادث غیر مترقبه"، "بلایاها"، "آمادگی بیمارستان ها" جستجو و با استفاده از چک لیست پریسما مورد بررسی قرار گرفت. جستجوی مقالات بدون هیچ گونه محدودیت زمانی در پایگاه داده های Google scholar، Sid، Magiran، انجام گردید.

از 365 مقاله مورد بررسی 32 مطالعه مورد بررسی نهایی قرار گرفت. 10 مطالعه در استان تهران، 5 مطالعه در کرمانشاه و یک مطالعه در اهواز، ایلام، مازندران، یزد، مرکزی، اصفهان، قزوین، بیرجند، تبریز، شمال ایران، جهرم، زابل، سمنان، ارومیه، شیراز، زنجان و کل ایران بود. اکثر بیمارستان های مورد بررسی آموزشی بودند. سه مطالعه در بیمارستان های نظامی و یک مطالعه بیمارستان های خصوصی را مورد بررسی قرار داده بودند. از میان مطالعات مورد بررسی؛ 20 مطالعه به صورت توصیفی مقطعی، 12 مطالعه به صورت توصیفی تحلیلی و یک مطالعه به صورت میدانی انجام شد. همچنین میزان آمادگی بیمارستان های مورد بررسی شده نشان داد که بیش از نیمی از بیمارستان های مورد بررسی آمادگی متوسط، 7 مطالعه آمادگی خوب (مطلوب) و 8 مطالعه آمادگی ضعیف (پایین) داشتند.

نتایج مطالعه حاضر بیانگر آن بود که در مجموع آمادگی بیمارستان های ایران در حد متوسط می باشد. بنظر می رسد تیم های بحران در بیمارستان های ایران می بایست قبل از وقوع حوادث و بلایا در حدی که اوضاع و احوال و منابع موجود اجازه می دهد از آمادگی لازم برخوردار باشند و اطلاعات لازم را در زمینه ی مدیریت بحران فراگرفته و برنامه ریزی های لازم را انجام داده تا به هنگام وقوع بلایا تصمیم‌گیری های درست و منطقی انجام داده و نقش خود را به عنوان تیم بحران ایفا نمایند.