تاثیر ارتفاع از سطح دریا و خصوصیات خاک بر تنوع آلفا و بتای مراتع پلور مازندران

تنوع زیستی یکی از مسایل مهم بوم شناختی است که پایه و اساس عملکرد اکوسیستم است. بنابراین حفظ تنوع زیستی برای رفاه انسان لازم و ضروری است. هدف از این پژوهش، بررسی روند تغییرات تنوع آلفا و بتا و مولفه‎های تنوع بتا در طول گرادیان ارتفاع در 5 طبقه ارتفاعی و همچنین تاثیر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک بر تغییرات شاخص‎های مذکور بود. در هر طبقه 20 نمونه خاک و در کل 100 نمونه از منطقه برداشت شده و ارتباط بین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی با شاخص های تنوع مورد بررسی قرار گرفت. تعداد گونه ها در 100 پلات برداشت شد و شاخص های تنوع آلفا و بتا در دو سطح پلات و ترانسکت در نرم افزار R محاسبه شد. بر اساس نتایج، کمترین میزان تنوع آلفای پلات (1/03 ± 12/47) و ترانسکت (1/06 ± 24/15) مربوط به کلاس ارتفاعی بیش از 3200 متر بود درحالی که کمترین مقدار تنوع بتای پلات 780 ± 11) و ترانسکت (0/44 ± 18) در کلاس ارتفاعی کمتر از 2600 متر مشاهده شد. در همه کلاس‎های ارتفاعی، بیش از 90 درصد از تغییرات تنوع بتا به واسطه مولفه روگشت گونه‏ای اتفاق افتاده و مولفه الگوی آشیانه‏ای سهم بسیار ناچیزی از تنوع بتا را توجیه کرد. مدل کلی (همه عوامل محیطی) تنها 11 درصد از تغییرات تنوع آلفا و 30 درصد از تغییرات تنوع بتا را توجیه نمود. این نتیجه بیانگر پیچیدگی بالای محیط و جوامع گیاهی است و به روشنی نشان می‏دهد که با استفاده از برخی متغیرهای محیطی نمی‏توان کل تغییرات ترکیب گیاهان را آشکار کرد.