ارزیابی ژنتیکی سخت زایی گاوهای هلشتاین با استفاده از مدل های خطی و آستانه ای

هدف از پژوهش کنونی ارزیابی ژنتیکی سخت زایی گاوهای هلشتاین با مدل های خطی، خطی تصحیح شده و آستانه ای بود. اطلاعات شامل رکوردهای ویرایش شده 133876 راس گاو مربوط به هشت گله از گله های گاو هلشتاین اصفهان بود که طی سال های 1384 تا 1397 توسط تعاونی وحدت جمع آوری شده بودند. اثر عوامل ثابت موجود در مدل شامل گله، سال-فصل زایش، جنسیت گوساله و سن اولین زایش و آثار تصادفی شامل پدر گاو و پدر گوساله و محیط دایم مادر بود. ویرایش رکوردها و کنترل کیفیت داده ها با نرم افزار SAS و ارزیابی ژنتیکی حیوانات با مدل های مورد مطالعه به کمک نرم افزار DMU انجام شد. نتایج نشان داد که گله و سال-فصل زایش، جنسیت گوساله و سن اولین زایش بر نرخ وقوع سخت زایی تاثیر داشتند. وراثت پذیری مستقیم سخت زایی در تلیسه ها و گاوها با مدل خطی به ترتیب 10/0 و 07/0 و با مدل آستانه ای به ترتیب 13/0 و 10/0 برآورد شد. وراثت پذیری برآورد شده با مدل خطی پس از تصحیح و تبدیل به مقیاس زمینه ای در تلیسه ها به 19/0 و در گاوها به 14/0 افزایش یافت. همبستگی ژنتیکی بین اثر مستقیم و مادری در مدل های آستانه ای و خطی برای تلیسه ها و گاوها 56/0- تا 74/0- برآورد شد. به دلیل همبستگی های رتبه ای متفاوت، رتبه بندی حیوانات براساس ارزش اصلاحی پیش بینی شده با مدل های خطی و آستانه ای متفاوت بود. معیار آکایک محاسبه شده برای مدل آستانه ای از مدل خطی کمتر بود و بنابراین در پیش بینی ارزش اصلاحی حیوانات مدل آستانه ای نسبت به مدل خطی برتری دارد و این مدل برای ارزیابی ژنتیکی سخت زایی پیشنهاد می شود.