جنبش زنان در تونس: از شکل گیری رویکرد اسلامی تا پیدایش دیدگاه سکولاریستی(1881-1956)

از نخستین دهه های سده بیستم، مقارن با ورود استعمار فرانسه(1881-1956م) زنان و حقوق آنها کانون توجه قرار گرفت. در این دوره، به دنبال نفوذ و رشد جریان اصلاح طلبی دینی در منطقه، گفتمان غالب در تونس، گفتمان نوگرایی اسلامی بود. حامیان حقوق زن نیز، با رویکردی اسلامی به دفاع از فمینیسم پرداختند و با تفسیرهای جدید از متون دینی، مفاهیم دینی را در خدمت نهضت فمینیسم قرار دادند. موضوعاتی چون حجاب، آموزش و اشتغال زنان، تعدد زوجات و حق طلاق به چالش کشیده شد اما این مسئله از سوی مردم و برخی علمای سنت گرا با واکنش منفی مواجه شد. مسئله اصلی پژوهش حاضر این است که اولا چه عواملی منجر به تحول وضعیت زنان و شکل گیری جنبش های حمایت از زنان در دوره استعمار شد و ثانیا این تحولات چه پیامدهایی داشت؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که عواملی چون ورود مدرنیته به تونس، نقش استعمار، حمایت نوگرایان اسلامی از حقوق زنان و تشکیل انحادیه ها نقش موثری در اصلاح وضعیت اجتماعی زنان داشت و مواردی چون احداث مدارس دخترانه، افزایش نسبی سواد زنان، مشارکت در فعالیتهای اجتماعی و سیاسی از جمله پیامدهای مهم اصلاحات بود. این اصلاحات زمینه ساز تحولات گسترده تر بعدی یعنی حمایت دولت از فمینیسم و ظهور جنبش زنان به شکل سکولار در دوره استقلال تونس گردید.