ارزشیابی کارایی بیمارستان های عمومی ایران

 بیمارستان های عمومی بیش از 85 درصد بیمارستان های کشور را تشکیل می دهند. افزایش کارایی بیمارستان های عمومی با توجه به محدودیت منابع ضروری است. کارایی نسبت ستاده ها به داده ها بوده و بیانگر تولید حداکثر ستاده با استفاده از دا ده های معین است. مطالعه حاضر با هدف ارزشیابی کارایی بیمارستان های عمومی کشور و شناسایی عوامل موثر بر کارایی آنها  انجام شد.

این مطالعه توصیفی- تحلیلی به صورت مقطعی انجام شده است. از نمودار پابن لاسو و سه شاخص عملکردی درصد اشغال تخت، متوسط اقامت بیماران و میزان گردش تخت بیمارستان برای تعیین کارایی بیمارستان های عمومی کشور استفاده شد. از داده های عملکردی سال 1396 بیمارستان های عمومی کشور استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزارSPSS  تحلیل و نمودارها با کمک نرم افزار Power BI  ترسیم شدند.

تعداد 834 بیمارستان عمومی با 108257 تخت فعال در سال 1396 در کشور وجود داشت. میانگین اشغال تخت بیمارستان های عمومی کشور 8/62 درصد، میانگین طول اقامت بیمار در بیمارستان ها 6/2 روز و میانگین گردش تخت بیمارستان ها 93 بار بود. حدود 15 درصد بیمارستان ها در ناحیه سوم نمودار پابن لاسو قرار گرفته و کارایی قابل قبولی داشتند. بین کارایی بیمارستان و مالکیت، ماموریت، اندازه، قدمت و تعداد کارکنان بیمارستان رابطه آماری معناداری مشاهده شد. بیمارستان های تامین اجتماعی و خصوصی از کارایی بیشتری برخوردار بودند. بیمارستان های درمانی کارایی بیشتری نسبت به بیمارستان های آموزشی، درمانی و پژوهشی داشتند. بیشترین میزان کارایی در بیمارستان های با 200-100 تخت و 4-2 کارمند به ازای هر تخت مشاهده شد.

بیمارستان های عمومی کشور از کارایی پایینی برخوردار هستند. بنابراین، سیاستگذاران و مدیران ارشد نظام سلامت ایران باید اقدامات لازم را برای افزایش کارایی و استفاده بهینه از منابع موجود بکار گیرند.