بررسی سیر تحول مفهوم ورودی در مدارس ایران (پژوهشی بر مبنای مطالعه پنج مدرسه شاخص)

در طراحی فضای معماری، یکی از مهم‌ترین مباحث نوع درکی است که طراح از حوزه مفهومی آن فضا دارد. به این معنا که طراح چه تصوری از آن عضو در ذهن خود ترسیم نموده است. قدر مسلم این حوزه بنا به شرایط جامعه و به‌مرور زمان با تغییراتی همراه است. هدف این مقاله شناسایی یکی از این مفاهیم است. بنابراین به کمک شناخت پیشینه ورودی می‌توان سیر تغییرات مفهوم ورودی را بررسی کرد. بدین منظور با پرداختن به عنصر ورودی مدارس، پرسش این تحقیق چنین می گردد که مفهوم ورودی طی زمان چه تغییراتی داشته است و این تغییرات را چگونه می‌توان بر پایه تجسم آن در بناهای مختلف آشکار نمود. جهت بررسی دقیق تر این مسیله، در این پژوهش بازه زمانی مربوط به دوره تیموری تا حال حاضر مورد بررسی قرار گرفت که درمجموع در قالب پنج دوره کلی تعریف شدند و از هر دوره ورودی یک نمونه از مدارس تحلیل گردید. بر پایه یافته های مقاله در بخش مبانی، برای درک مفهوم یک معماری چهار بعد نشانه ها، معنا، عملکرد و دستورالعمل کاربرد در مجموعه فضاها می بایست تحلیل شود. تحلیل این چهار بعد در حوزه ورودی مدارس سبب درک تفاوت مفهوم این عنصر از معماری در طی دوره مورد نظر شد. بر اساس نتایج حاصل، مفهوم فضای ورودی مدرسه در سیر تاریخی خود از یک فضای ورودی با معنا، عملکرد و نشانه و کارکرد خاص تغییر کرده و امروزه بیشتر به شکل فضای نفوذ فاقد مفاهیم سابق خود درآمده است. فضایی که مفصلی بین مردم و مدرسه بود، امروزه تنها روزنی برای ورود و خروج دانش آموزان است.