آینده پژوهی راهبردی نوآورانه در ارتقاء آموزشی دانشگاه ها

آینده پژوهی حیطه جدیدی از کاوشگری و دربردارنده تفکر صریح و سیستماتیک در باره آینده های جایگزین است. تغییر در آموزش عالی امری بسیار ضروری به نظر می رسد و تمام صاحب نظران آموزش بر این امر اجماع دارند. یکی از راه های ایجاد تغییر، آینده پژوهی است. براین اساس هدف مطالعه حاضر، مرور آینده پژوهی به عنوان راهبردی نوآورانه در ارتقاء آموزشی دانشگاه ها می باشد. در این مطالعه مروری، از مقاله های چاپ شده در مجلات فارسی و انگلیسی موجود در پایگاه های اطلاعاتی؛  Magiran Google Scholar, ProQuest, Elsevier, Pubmed, ISI (Web of Science), Science Direct, SID IranDoc, Iran Medex, Scopus در محدوده سال های 2019-2003 استفاده شد. جستجوی مقاله ها به طور عمده و با استفاده از کلیدواژه های؛ آینده پژوهی، راهبردی نوآورانه، ارتقاء آموزشی، آموزش پزشکی، دانشگاه(علوم پزشکی) و معادل انگلیسی آنها Futures studies, Innovative Strategy, Educational Promotion, Medical Education, Medical Sciences University انجام گردید. فرایند انتخاب مقالات بر اساس این راهبرد انجام شد و در نهایت پس از غربالگری عنوان و چکیده، مواد و روش ها و نتایج و پس از مطالعه و بررسی متن کامل، 23 مقاله واجد معیارهای ورود به مقاله شناخته شدند. یافته ها نشان داد که آینده پژوهی نه تنها دانش و رویکردی اسرارآمیز و جادویی برای اظهارنظر پیرامون آینده نیست، بلکه توجه انسان به آینده را خردورزانه تر و در نتیجه موفقیت آمیزتر می سازد. باتوجه به نقش آینده پژوهی در ساخت آینده بهتر برای نظام آموزش پزشکی و سلامت کشور، همچنین ماهیت زمان بر؛ پرهزینه و مشارکتی این مطالعات؛ ایجاد بسترهای فکری، علمی و فرهنگی موردنیاز در بخش آموزش پزشکی یک ضرورت است. هدف نهایی بسیاری از آینده پژوهی های حوزه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، کمک به ارتقاء نظام های آموزشی برای تربیت نسل هایی توانمند می باشد. زمان آن رسیده است که در دانشگاه های علوم پزشکی برای آینده پژوهی ظرفیت سازی های الزامی صورت پذیرد و امکان مشارکت و حمایت گسترده محققان و اعضای هیات علمی در برنامه های آینده پژوهی در حوزه تحقیقات آموزش پزشکی و سلامت در سراسر کشور فراهم گردد.