ارزیابی ردپای بوم شناختی و ظرفیت زیستی اکوسیستم شهری (مطالعه موردی: شهر همدان)

اطلاع ازشرایط اکولوژی حاکم بر منطقه جهت دستیابی به توسعه پایدار و کاهش روند تخریب روزافزون منابع طبیعی و محیط زیست ضروری است. شاخص ردپای بوم شناختی، به عنوان روشی برای اندازه گیری سطوح پایداری مورد توجه بسیاری است. در این مطالعه با استفاده از شاخص ردپای بوم شناختی اکوسیستم شهری همدان در سال 1393 مورد بررسی قرار گرفت.

در این پژوهش ردپای بوم شناختی مصرفی در دو بخش مصرف و تولید شهر مورد ارزیابی قرار گرفت. ردپای بوم شناختی بخش مصرف در هر کدام از چهار منطقه شهری برآورد و با استفاده از نرم افزار SPSS اختلاف معنی دار بین مناطق مشخص شد.

نتایج نشان داد که سرانه ی ردپای بوم شناختی در بخش مصرف شامل بخش های مسکن، حمل و نقل، خدمات، کالا و غذا، 13/0 هکتار جهانی است. بیشترین ردپای بوم شناختی در این بخش، ردپای حمل و نقل با 39/49980 هکتار جهانی و کمترین ردپا در این بخش ردپای غذا با 41/386 هکتار جهانی، ظرفیت زیستی شهر59/0 هکتار جهانی بدست آمد.

نتایج حاصل نشان دهنده این است که ردپای بوم شناختی بخش مصرف سبب ناپایداری اکوسیستم شهری نمی شود و با ایجاد مازاد اکولوژیکی در این بخش شهر همدان به عنوان طلبکار اکولوژی معرفی می شود. که نشاندهنده ی تقاضای کمتر از عرضه در این بخش است همچنین بین ردپای بوم شناختی مصرفی بخش مصرف در چهار منطقه شهری تفاوت معنی داری وجود ندارد. همچنین در بخش تولید کمبود اکولوژی حاصل شد که نشاندهنده مصرف بیش از ظرفیت زیستی اکوسیستم است و سبب برهم زدن پایداری اکولوژیکی اکوسیستم شد.