ذائقه مخاطبان تئاترهای پرفروش ایران در دهه 1390 (ابعاد، مولفه ها، علل و عوامل)

در دهه 1390 تعدادی از تیاترها از فروش بسیار قابل توجهی در ایران برخوردار بودند. هدف این مقاله، شناخت ابعاد و مولفه های ذایقه مخاطبان این نوع تیاترها و همچنین علل و عوامل حرکت به سمت این نوع ذایقه است. برای دستیابی به اهداف تحقیق از روش مصاحبه نیمه ساختاریافته با صاحب نظران استفاده شده است. تعداد صاحب نظران بر اساس روش «نمونه گیری زنجیره ای» و «شاخص اشباع نظری داده ها» دوازده نفر تعیین شده و در صورت بندی و تبیین مقوله ها و زیرمقوله ها از تکنیک «مقایسه دایمی یافته ها» استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که عناصر تاثیرگذار بر افزایش میزان فروش نمایش ها در دهه 1390 در دو دسته عناصر درون تیایری (مانند بازیگری، کارگردانی، موسیقی، نمایشنامه و ژانر نمایش) و برون تیاتری (تبلیغات، مکان اجرا و زمان اجرا) قابل دسته بندی اند. سلبریتی محوری، تلاش برای دراماتورژی، معاصرسازی و ایرانی سازی نمایش های مشهور غربی، استفاده از موسیقی (زنده) و دکورهای عظیم از جمله ویژگی های پرتواتر این نوع نمایش هاست. همچنین عوامل مدیریتی- سیاسی (به ویژه شکل گیری بدون برنامه ریزی تیاتر خصوصی)، اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، هنری و تکنولوژیکی- رسانه ای در شکل دهی به ذایقه ویژه مخاطبان در دهه 1390 موثر بوده اند که می توان ذیل مفهوم «مجلل بینی» آن را انتظام معنایی بخشید.