بررسی وابستگی روان شناختی اخلاق به دین با روش تجربی مطالعه موردی در همدان

دین و اخلاق دو حوزه تاثیرگذار بر جوامع انسانی است. فیلسوفان اخلاق، چهار گونه رابطه و وابستگی اخلاق و دین را مطرح کرده اند: وابستگی معناشناختی، وابستگی وجود شناختی، وابستگی معرفت شناختی و وابستگی روان شناختی. هدف از این پژوهش نوع چهارم ارتباط است؛ پس پرسش ما این است که آیا دین و باورهای دینی می توانند محرکی قوی برای زیست اخلاقی به شمار آیند؟روش این مقاله برای رسیدن به پاسخ واقعی استفاده از تحقیق آماری و میدانی است؛ لذا ما تعدادی از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه های آزاد و فرهنگیان شهر همدان را گروه نمونه پژوهش خود قرار دادیم؛ تمامی آزمودنی ها را با دوآزمون «جهت گیری مذهبی بر اساس دین اسلام» و پرسشنامه «بنیان های اخلاقی هایت وگراهام» بررسی کردیم و نتایج آزمون پس از نمره گذاری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.یافته ها نشان داد که بین نگرش مذهبی و دین داری با انگیزه های اخلاقی رابطه مستقیمی وجود دارد: یعنی هرچه باور و اعتقاد شخص عمیق تر شده، باور مذهبی او به ایمان تبدیل گشته و شخص از مرحله شناختی و نظری دین به مرحله عملی ودینداری وارد آید، انگیزه های اخلاقی او نیز بیشتر شده و شخص زیست اخلاقی آشکارتری خواهد داشت. لذا نتیجه تحقیق بیانگر این مهم است که مذهب درونی شده و دین داری برای اخلاقی زیستن نقش بسزایی ایفا می کند.