ارزیابی کیفیت آب رودخانه کرج برمبنای شاخص زیستی BMWP

شاخص زیستی BMWP (Bioligical Monitoring Working Party) از متداول ترین شاخص های برگرفته از جمعیت خرد بی مهرگان کوچک (ماکروبنتوز) است که با استفاده از امتیازدهی به خانواده های جمع آوری شده به ارزیابی کیفی سلامت بوم سازگان های رودخانه ه ای می پردازد. در این مطالعه نمونه برداری در نه ایستگاه از سرشاخه های وارنگه رود و ولایت رود در طول رودخانه کرج تا بیلقان در مجاورت شهر کرج به صورت فصلی از پاییز 1396 تا تابستان 1397 انجام شد. نمونه برداری ماکروبنتوزها با سوربرسمپلر انجام و پس از تثبیت با فرمالین پنج درصد و رنگ آمیزی نمونه های شناسایی و جداسازی شدند. در نتایج به دست آمده از مجموع 38400 نمونه ماکروبنتوز جمع آوری شده تعداد 51 تاکسون از 42 خانواده شناسایی شد. میانگین تراکم سالانه در رودخانه کرج 2911 (عدد/مترمربع) به ثبت رسید. جمعیت بندپایان و کرم های حلقوی درمجموع 97 درصد تراکم ماکروبنتوزهای شناسایی شده را تشکیل می دهند. میانگین کل شاخص BMWP در رودخانه کرج 8/48 بوده و دامنه تغییرات شاخص BMWP بر اساس ایستگاه (0/109-0/4) می باشد. بیشینه مقدار میانگین سالانه این شاخص (83/73) در ایستگاه وارنگه رود و کمینه مقدار آن (50/26) در ایستگاه شهرستانک مشاهده شد و روند تغییرات این شاخص از بالادست به سمت پایین دست رودخانه، کاهشی بود. طبقه بندی و زون بندی وضعیت کیفی رودخانه کرج با استفاده از شاخص BMWP نشان داد که ایستگاه های پایین دست ازجمله بیلقان، پل خواب، آسارا و شهرستانک دارای وضعیت ضعیف، ایستگاه های بالادست ازجمله شهرستانک، حسنکدر، گچسر و دیزین در شرایط متوسط و ایستگاه 9 (وارنگه رود) در وضعیت خوب می باشد. ایستگاه پل چوبی بعد از سد کرج نیز علیرغم قرار گرفتن در پایین دست رودخانه دارای کیفیت متوسط بوده است. به نظر می رسد ایستگاه هایی که وضعیت بوم شناختی فقیر (P) در آن ها ارزیابی شده است لازم است در اولویت برنامه های مدیریتی برای حفاظت و کاهش بار آلودگی قرار گیرند.