مطالعه کیفیت آب رودخانه بشار در منطقه حفاظت شده دنا

در حال حاضر آب رودخانه بشار، منبع حیات آبزیان و تامین کننده آب موردنیاز حیات وحش و ساکنان حواشی آن است و یکی از سرشاخه های مهم رودخانه کارون می باشد. این پژوهش باهدف بررسی کیفیت آب قسمتی از رودخانه بشار که از منطقه حفاظت شده دنا عبور می کند، انجام گرفت. در این مطالعه در طول رودخانه بشار در محدوده موردمطالعه یازده ایستگاه انتخاب گردید و نمونه برداری از این مسیر 19068 متری به مدت سه روز متوالی در بهمن 1395 و در هر ایستگاه با سه تکرار انجام گرفت و درمجموع 33 نمونه جمع آوری گردید. درنهایت نمونه ها در ظروف شیشه ای درپوشید به آزمایشگاه منتقل گردید و پارامترهای نیترات (NO3)، فسفر (P)، اکسیژن خواهی بیولوژیکی (BOD)، کل جامدات محلول (TDS) و کلی فرم مدفوعی (Fecal coliform) استخراج گردید. داده های به دست آمده از طریق آزمون تی تک نمونه ای، آزمون تی غیر جفتی، آزمون تجزیه واریانس و آزمون همبستگی اسپیرمن مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد میانگین فسفر (68/0±672/0) و کلی فرم مدفوعی (17/0±01/4) در آب بیشتر از حد مجاز استاندارد بود (01/0≤p) و نیز در مقاطعی از رودخانه با حضور هم زمان چند کاربری انسانی، کشاورزی و صنعتی در اطراف آن، میزان دو پارامتر فسفر (همه ایستگاه ها به جز 2، 4 و 9) و کلی فرم مدفوعی (سه ایستگاه 7، 8 و 10) بیشتر از حد استاندارد بود (05/0P≤ ≤0). همچنین تغییرات مکانی هر پنج فاکتور معلول ورود هم زمان فاضلاب تصفیه نشده سایت های سنگ شکن، استخرهای پرورش ماهی، روستاها و زمین های کشاورزی به آب رودخانه بود. از طرف دیگر، همبستگی مثبت معنی دار بین P، TDS، BOD و Fecal coliform نشانگر افزایش بار آن ها از منابع آلوده کننده در اطراف آب رودخانه به طور هم زمان بود؛ بنابراین آب رودخانه بشار در طی عبور از منطقه حفاظت شده دنا در ایستگاه های 7، 8، 10 و 11 که در مجاورت هم زمان چندین کاربری انسانی، کشاورزی و صنعتی قرارگرفته، تنزل کیفیت داشته و با توجه به مصارف انسانی و حیات وحش از آب آن در مسیر منطقه حفاظت شده، خطر آلودگی، بیماری و مرگ آن ها را تهدید می کند.