معرفی پاتوتیپ های Blumeria graminis (Dc. Ex Merat) Speer f. sp. tritict عامل بیماری سفیدک پودری گندم از چند منطقه ایران

در سال های 1382 و 1383 نمونه های قارچ Blumeria graminis f. sp. tritici از استان های مازندران، گلستان و فارس جمع آوری و در گلخانه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج تک کلنی شدند. جمعا 23 جدایه خالص به دست آمد. تعیین پاتوتیپ های جدایه ها با استفاده از ارقام افتراقی (17 لاین تقریبا ایزوژنیک) انجام شد. بدین منظور، پس از کاشت بذرهای ارقام افتراقی گندم در گلدان، در مرحله گیاهچه ای، با هر یک از جدایه ها جداگانه مایه زنی شدند. گلدان ها در گلخانه با دمای22-18 درجه سانتی گراد، رطوبت 100-95 درصد و تناوب نوری 12ساعت تاریکی و 12 ساعت روشنایی نگهداری شدند. بعد از 12 و 16روز در دو نوبت، براساس مقیاس 9-0 از تیپ آلودگی یادداشت برداری گردید. نتایج به دست آمده، 21 پاتوتیپ را مشخص و فرمول بیماریزایی آن ها تعیین شد. محاسبه فراوانی فاکتورهای بیماریزایی در بین پاتوتیپ ها، نشان داد که 95% پاتوتیپ ها دارای فاکتورهای بیماریزایی برای ژن های بیماریزایی Pm3c و Pm5 بودند برای لاین های حاوی ژن های P‏m2,6 ،Pm4b ، Pm1,2,9 و Pm2,4b,8 کم ترین بیماریزایی مشاهده گردید. بیماریزایی بر روی مجموعه ژنی Pm1,2,9 اولین بار در ایران گزارش می گردد. در مقایسه فراوانی فاکتورهای بیماریزایی در دو سال متوالی مشخص گردید که برای برخی ژن ها از جمله Pm8 ،Pm4a ،Pm2,6 ،Pm7 ، Pm1,2,9 و Pm2,4b,8 در سال 1383 نسبت به سال 1382 فراوانی بیشتری و برای برخی دیگر از جملهPm3b ،Pm3a ،Pm2 ،Pm1 ،Pm3d ،Pm5 ، Pm6و Pm9 فراوانی کم تری وجود داشت. در مورد Pm3c تغییر محسوسی مشاهده نشد. منطقه قراخیل در مازندران دارای جدایه هایی با بیشترین فاکتورهای بیماریزایی بود.