مقایسه اثر روش های مداخله ای آموزش، بازخورد و القای ریاکاری بر نگرش، قصد و رفتار صرفه جویی انرژی الکتریکی

هدف پژوهش حاضر مقایسه اثر سه مداخله آموزش، بازخورد و القای ریاکاری بر نگرش، قصد و رفتار صرفه جویی برق خانوارها است. طرح شبه آزمایشی با سه گروه آزمایشی و یک گروه گواه، به صورت پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری به کار گرفته شد. جامعه آماری، مشترکان برق محله گلسار رشت و نمونه آماری، خانوارهای 46 واحد یک مجتمع مسکونی منطقه هستند که به 4 گروه 12 واحدی تقسیم شدند. در مداخله آموزش، دفترچه های آموزش صرفه جویی، در مداخله بازخورد، گزارش هفتگی صرفه جویی و در مداخله القای ریاکاری، اعلان تبلیغاتی و گروه مجازی به سه گروه آزمایشی اختصاص یافت. نگرش و قصد صرفه جویی، ابتدا در پیش آزمون و پس از شش هفته اجرای مداخلات، در پس آزمون، با مقیاس های محقق ساخته نگرش و قصد صرفه جویی سنجیده شد. میزان رفتار صرفه جویی با قرایت کنتورهای برق در پیش آزمون، پس آزمون و هشت هفته بعد از مداخلات، در پیگیری اندازه گیری شد. تغییرات نگرش و قصد، با تحلیل کوواریانس چندمتغیره و آزمون های تعقیبی، همچنین تغییرات رفتار، با تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر بررسی شدند. نتایج نشان می دهد آموزش تنها قادر به تغییر نگرش افراد درباره صرفه جویی بوده است. درعوض، القای ریاکاری برای راه اندازی قصد صرفه جویی و بازخورد برای فعال سازی رفتار صرفه جویی، اثربخش بوده اند؛ اگرچه پایداری رفتار صرفه جویی، وابسته به استمرار بازخوردرسانی بود.