پراکنش پهنه ای و ارزیابی مدل نمونه برداری پیاپی برای کرم میوه خوار خرما Batrachedra amydraula روی میوه شش رقم تجاری خرما در ایران

شب پره میوه خوار خرما، Batrachedra amydraula ، از مهم ترین آفات میوه نارس خرما می باشد. در این پژوهش، استاندارد سازی روش نمونه برداری طبقه ای با هدف انتخاب واحد و تعداد مناسب، همچنین تعیین الگوی پراکنش جمعیت آفت در آشیان اکولوژیکی اختصاصی و برازش مدل نمونه برداری پیاپی روی شش رقم نخل خرمای تجاری در پنج استان خرماخیز کشور بررسی شد. نمونه برداری از اوخراسفند تا اوایل شهریور به فاصله هر 10 روز یک بار تکرار شد. الگوی پراکنش کرم میوه خوار خرما با استفاده از شاخص های غیرکپه ای بودن، قانون تیلور، شاخص میانگین انبوهی، کپه ای بودن و آیواوو محاسبه شد. نتایج نشان داد که دامنه میانگین تراکم جمعیت از 304/3 (رقم سایر) تا 804/0 (رقم ربی) در 20 عدد میوه متغیر بود. بر اساس قانون نمایی تیلور، پراکنش این آفت در نخلستان تجمعی بود. با افزایش تراکم لارو، اندازه نمونه کاهش یافت. روند کاهش در ارقام مختلف متفاوت بود به طوری که در ارقام سایر (75/0) و کبکاب (26/0) به ترتیب بیشترین و کمترین تعداد نمونه مشاهد شد. بر اساس نتایج این پژوهش، روش نمونه برداری پیاپی اندازه نمونه را نسبت به مدل نمونه برداری طبقه ای بین 3 تا 16 برابر کاهش دهد.