واژه بست های ضمیری در بشاگردی شمالی و جنوبی: تحلیلی رده شناختی

مطالعه واژه بست به عنوان عنصری وابسته و بینابین دو رده تکواژی «واژه مستقل» و «وند» که به طور هم زمان پاره ای از ویژگی های مشترک هر دو رده را به نمایش می گذارد، از دهه های گذشته کانون توجه رهیافت های گوناگون زبان شناسی و موضوع بررسی صاحب نظران در حوزه های مختلف زبانی بوده است. از آن میان، رده شناسان زبان نیز با تمرکز بر مشخصه های ممیز و نیز کشف و ارایه پارامترهای جهانی برای واژه بست ها، نقش بسزایی را در شناسایی، تحلیل و تبیین رفتارهای رده شناختی آنها ایفا نموده اند و بدین سبب، گام های بسیار موثری را در پیشبرد مطالعات این واحد زبانی برداشته اند. نظر به جایگاه تعیین کننده و اهمیت غیرقابل انکار مطالعه گونه های زبانی کمتر کاویده در پژوهش های رده شناختی، پژوهش حاضر درصدد است تا واژه بست های ضمیری در بشاگردی شمالی و جنوبی را بر اساس الگوی رده شناختی و پارامترهای جهانی آیخن والد (2003) ارزیابی و تحلیل نموده و از این رهگذر، به تبیین نظری ماهیت، ویژگی ها، گرایش ها و رفتار رده شناختی آنها دست یابد. در این راستا، پیکره زبانی مورد نیاز پژوهش به صورت میدانی و به شیوه توزیع پرسشنامه، بازگردانی ساختارها و جملات هدفمند و نیز ضبط گفتار آزاد هشت گویشور (پنج مرد و سه زن) بومی، میانسال به بالا، بی سواد و ساکن دایم در منطقه و در محیط طبیعی کاربرد زبان گردآوری، آوانویسی و تحلیل گردید. بر پایه فرضیه اولیه نگارندگان، ماهیت، گرایش ها و رفتار عناصر مورد بررسی در بشاگردی، همسو با جهانی های پیشنهادی آیخن والد (2003) برای واژه بست هاست. یافته های پژوهش هم آشکارا نشان دهنده آن است که ویژگی های جهانی و گرایش ها و رفتارهای رده شناختی واژه بست ها نظیر آزادی در میزبان گزینی، ناهم ارزی با واژه واجی، هم ارزی با واژه نحوی، وقوع پس از همه انواع وندها و برخورداری از انسجام واجی، واج آرایی، ساختار زنجیری، آرایش نحوی، گستره نحوی و قواعد نحوی منحصربه فرد در واژه بست های بشاگردی نیز با امکان ارایه تبیین های نظری برای آن ویژگی ها و گرایش ها تبلور می یابد. از این رو، پارامترهای رده شناختی الگوی مورد استناد پژوهش، فرضیه نگارندگان و در نتیجه، واژه بست بودن همه عناصر مورد بررسی را تایید حداکثری می نماید.