سنجش پایداری محیط زیستی پراکنش های فضایی پیرامون شهرهای بزرگ میانی، مورد پژوهی: اراضی کوثر (کاریز بوم) یزد

پراکنش های فضایی پیرامون شهرها، همچون لکه هایی وابسته به قطب اصلی (شهر اصلی) عمل می کنند که با گسترش و تغییر در رفت وآمدهای آونگی، الگوی مسکن، مراکز اقتصادی و... محیط زیست منطقه را تحت تاثیر قرار می دهند. در موارد بسیاری بستر طبیعی منطقه نیز توان بارگذاری را نداشته و این امر منجر به اختلال در محیط می شود. در اصل پنجاهم قانون اساسی، حفاظت از محیط زیست یک وظیفه عمومی تلقی شده و هر فعالیتی که با آلودگی یا تخریب محیط زیست همراه باشد، ممنوع گردیده است. ازاین رو سنجش پایداری محیط زیستی توسعه های شهری امری ضروری است که می-بایست در فرآیند برنامه ریزی منطقه ای صورت پذیرد. در همین راستا این مقاله با بهره گیری از روش های مورد کاوی، پیمایشی و تحلیل محتوا پس از استخراج شاخص های پایداری محیط زیستی، در دو بخش حساسیت مکانی توسعه و پیامدهای توسعه، با استفاده از دو ماتریس مک هارگ و پاستاکیا، به سنجش پایداری محیط زیستی متاثر از پروژه کاریزبوم یزد می پردازد. نتایج پژوهش نشان می دهد که باوجود پراکنده رویی شهر یزد، ایجاد مجتمع فرهنگی، تفریحی، توریستی کاریزبوم در 5 کیلومتری آن حداقل به لحاظ محیط زیستی توجیه ندارد. توسعه مدل بکار گرفته شده و قرارگیری آن در فرآیند برنامه ریزی توسعه های جدید پیرامون شهرها، نقطه آغازی است برای اصلاح برنامه های توسعه و اهمیت به جایگاه سنجش پایداری محیط زیستی در فرآیند برنامه ریزی که می بایست در اولویت برنامه ریزان قرار گیرد.