معرفی فلور، شکل زیستی، کرولوژی و تنوع گیاهی در پروفیل ارتفاعی مراتع قزل اوزن- آق داق شهرستان خلخال

شناخت گیاهان موجود در یک منطقه برای سایر مطالعات از قبیل پژوهش های بوم شناختی، مدیریت اکوسیستم ها و حفاظت گیاهان ضروری است. در مطالعه حاضر فلور و تنوع گونه ای گیاهی مراتع پروفیل ارتفاعی آق داغ- قزل اوزن خلخال در جنوب استان اردبیل بررسی شد. برای بررسی فلور، نمونه های گیاهی جمع آوری و شناسایی شد. عملیات برداشت میدانی در سال 1397 در منطقه اجرا و سپس پراکنش جغرافیایی و شکل زیستی گونه ها تعیین شد. در ادامه، شاخص های غنا، یکنواختی و تنوع گونه ای در طبقات ارتفاعی اندازه گیری شد. بر اساس نتایج، در منطقه مورد مطالعه 31 تیره، 105 جنس و 137 گونه گیاهی شناسایی شد. از مهم ترین تیره های منطقه می توان به تیره کاسنی (Asteraceae) با 25 گونه، گندمیان (Poaceae) با 18 گونه، پروانه آسا (Fabaceae) با 16 گونه و تیره نعناعیان (Lamiaceae) با 13 گونه اشاره نمود. نمودار طیف زیستی گیاهان به روش رانکایر نشان داد که همی کریپتوفیت ها و تروفیت ها به ترتیب با 46 درصد و 35 درصد فراوان ترین اشکال زیستی منطقه بودند. همچنین، نتایج نشان داد که 47 درصد از گونه ها به ناحیه رویشی ایران و تورانی تعلق داشتند. از میان فرم های رویشی، پهن برگان علفی بیش ترین فراوانی (72/73 درصد گونه ها) را به خود اختصاص دادند. نتایج حاصل از آنالیز شاخص های عددی تنوع و غنای گونه ای نشان داد که این شاخص ها از الگوی کوهانی تبعیت می کنند و طبقات ارتفاعی مختلف دارای اختلاف معنی داری هستند. بیش ترین میزان عددی شاخص های تنوع سیمپسون (78/0)، شانون-وینر (87/1) و نیز شاخص های غنای منهینیک (49/1) و مارگالف (37/2) در طبقه ارتفاع میانی به دست آمد. شاخص یکنواختی نیز با ارتفاع رابطه عکس نشان داد. نتایج این مطالعه می تواند در پیشنهاد گونه های گیاهی در امر اصلاح و احیای منطقه مورد مطالعه و مناطق مشابه استفاده گردد.