وابستگی معیشتی روستاییان به محصولات غیرچوبی جنگل در منطقه خسرو شیرین شهرستان آباده

محصولات غیرچوبی جنگل ها نقش مهمی در اقتصاد خانوارهای روستایی ایفا کرده و درآمدهای حاصل از این بخش، سهم به سزایی از کل درآمد خانوار را به خود اختصاص می دهد. ازاین رو، مطالعه حاضر به بررسی نقش محصولات غیرچوبی جنگل بر معیشت و درآمد روستاییان خسرو شیرین شهرستان آباده پرداخته است. بدین منظور از پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد و ابتدا روایی پرسشنامه ها، با استفاده ازنظر کارشناسان مورد تایید قرار گرفت و سپس برای سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه روستاییان بخش خسرو شیرین بود که شامل 607 خانوار است و در این میان تعداد 200 پرسشنامه تکمیل گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که در منطقه مورد مطالعه، 14 محصول غیرچوبی با کاربردهای متفاوت دارویی، خوراکی و صنعتی توسط مردم محلی برداشت می شود. به منظور تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، میانگین محصولات برداشت شده 4/71 کیلوگرم، میانگین محصولات مصرف شده 0/50 کیلوگرم و میانگین درآمد سالانه روستاییان از محصولات غیرچوبی 17/99 میلیون ریال است. نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن نشان داد که رابطه مثبت معنی داری بین درآمدزایی و آموزش برداشت از محصولات غیرچوبی وجود دارد. علاوه بر این بین درآمدزایی حاصل از محصولات غیرچوبی و جلوگیری از مهاجرت و همچنین بین اشتغال زایی محصولات غیرچوبی با هزینه بر بودن برداشت این محصولات ارتباط مثبت معنی داری وجود دارد (0/05p≤). با توجه به نتایج، در منطقه مورد مطالعه 38 درصد از درآمد حاصل از برداشت محصولات غیرچوبی مربوط به گیاه بن سرخ است و بعد از آن تره کوهی با 32 درصد بیشترین اثر را روی درآمدزایی دارد.