تدوین و ارزیابی اثربخشی برنامه‏ ی نقاشی درمانی مبتنی بر ذهن‏آگاهی بر مهارت های اجتماعی دانش آموزان اوتیسم با عملکرد بالا

پژوهش حاضر با هدف تدوین و ارزیابی اثربخشی برنامه‏ی نقاشی درمانی مبتنی بر ذهن‏آگاهی بر مهارت های اجتماعی دانش آموزان اوتیسم با عملکرد بالا انجام گرفت.این پژوهش از لحاظ روش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان اوتیسم با عملکرد بالای مدارس استثنایی شهر اردبیل در سال تحصیلی 98-1397 تشکیل دادند که از میان آنها با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 30 کودک اوتیسم با عملکرد بالا انتخاب شده و به صورت تصادفی در گروه آزمایش (15 نفر) و گروه (15 نفر) جایگزین شدند. پژوهش در دو مرحله انجام گرفت. در مرحله ی اول برنامه‏ی نقاشی درمانی مبتنی بر ذهن‏آگاهی براساس ادبیات نظری، پیشینه های پژوهشی و برنامه های موجود در ده جلسه تدوین شده و روایی محتوایی آن توسط اساتید و متخصصان مورد ارزیابی و تایید قرار گرفت. سپس شرکت کنندگان گروه آزمایش، 10 جلسه برنامه ی تدوین شده نقاشی درمانی مبتنی بر ذهن‏آگاهی را دریافت نمودند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ی مهارت های اجتماعی الیوت و گرشام استفاده شد. داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس، مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که دانش آموزان اوتیسم با عملکرد بالا گروه آزمایش نسبت به دانش آموزان اوتیسم با عملکرد بالا گروه کنترل در پس آزمون، به طور معناداری، مهارت های اجتماعی بیشتری داشتند (01/0>p).بنابراین، می توان نتیجه گرفت که استفاده از برنامه‏ی تدوین شده ی نقاشی درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی می تواند موجب افزایش مهارت های اجتماعی دانش آموزان اوتیسم با عملکرد بالا شود.