تحلیل راهبردهای مبارزاتی مستضعفان در مواجهه با مستکبران از دیدگاه قرآن

بنا بر آیات قرآن کریم، مستضعفان به‎عنوان بخشی از جامعه طاغوت‎زده، همواره از سوی مستکبران و نظام سلطه مورد ظلم و ستم واقع شده یا ضعیف به‎شمار آمده و ناتوان نگاه داشته شده‎اند. باتوجه‎به اینکه خدای متعال در عرض همین امر، در آیات متعدد، از مومنان خواسته تا برای برون‎رفت از مشکلات به طور پیوسته جهاد کنند، این پرسش مطرح می‎شود: قرآن کریم چه راهبردهایی را برای برون‎رفت مستضعفان از استضعاف طرح‎ریزی کرده است؟ پاسخ احتمالی آن است که باتوجه‎به تفاوت‎ معیارهای پیشرفت‎زا در نظامات دینی با غیردینی، خداوند ترکیبی از راهبردهای مادی و معنوی را ارایه داده باشد. مطمینا فهم و تحلیل روشمند این راهبردها می‎تواند ما را به سطح جدیدی از مبارزات نامتقارن رهنمون سازد. جستار حاضر با روش تحلیلی-توصیفی در ذیل نگاهی «گفتمان‎محورانه»، درصدد احصا و تحلیل راهبردهای مبارزاتی مستضعفان در مواجهه با مستکبران است. دستاورد این تلاش نشان می‎دهد که قرآن کریم از مستضعفان به‎عنوان صاحبان بالقوه ارث‎بری عالم، خواسته با «مقاومت همه‎جانبه» در سایه استعانت از خدای قادر، جامعه طاغوتی را به جامعه توحیدی و ولایی مبدل سازند و خلیفه‎اللهی خود را در زمین به‎فعلیت برسانند.