پایش ژنتیکی جایگاه های ایمونوژنتیک کمپلکس سازگاری بافتی کلاس-1 در موش های BALB/c

آزمایش های کنترل کیفیت ژنتیک حیوانات آزمایشگاهی از فرآیندهای مهم تولید و پرورش حیوانات آزمایشگاهی است. هدف این پژوهش، پایش ژنتیکی جایگاه های ایمونوژنتیکی H-2Kو H-2Dدر موش های همخون BALB/c مورد استفاده در ایران بود. در این آزمایش، بر اساس استاندارد FELASA از بافت طحال تعداد 30 سر موش BALB/c (15 نر و 15 ماده) نمونه برداری شد. سپس با استفاده از کیت های اختصاصی استخراج RNA و سنتز cDNA انجام شد. برای تعیین وضعیت ژنتیکی مارکرهای مد نظر، به ترتیب قطعات 820 و 295 جفت بازی از توالی ژن کد کننده ی H-2D و H-2K با روش PCR و پرایمرهای اختصاصی تکثیر شد. تفاوت های نوکلیوتیدی در قطعات تکثیر شده نسبت به توالی مرجع، وجه تمایز بین آلل ها و هاپلوتایپ های مختلف قرار گرفت. توالی نمونه های مورد آزمایش با استفاده از روش توالی یابی سنگر تعیین و پس از پیرایش اولیه و مقایسه با آلل های استاندارد موش نژاد BALB/c، وضعیت ژنتیکی برای مارکرهای مورد آزمایش تعیین شد. نتایج نشان داد که از تعداد 30 سر موش مورد آزمایش، تعداد 25 سر در جایگاه H-2K  دارای آلل d (آلل استاندارد موش BALB/c) بود، یک سر موش آلل d جهش یافته و 4 سر دارای آلل k بودند. همچنین از کل نمونه ها، تعداد 25 سر در جایگاه H-2D دارای آلل d منطبق با توالی مرجع بودند. در این جایگاه، تعداد 3 سر موش آلل d جهش یافته و 2 سر آلل غیر از d داشتند. بین موش های نر و ماده از نظر فراوانی آلودگی ژنتیکی تفاوتی وجود نداشت (05/0<P). از مجموع 30 سر موش، 25 سر هاپلوتایپ d داشتند که هاپلوتایپ استاندارد موش های BALB/c است. این نتایج نشان از آلودگی حدود 17 درصدی در جایگاه های مورد مطالعه در کلنی موش های BALB/c داشت که احتمالا ناشی از جهش های تک نوکلیوتیدی و یا آمیزش های کنترل نشده باشد. در کل، نتایج این پژوهش نشان داد که حداکثر حدود 83% موش های BALB/c مورد آزمایش از نظر جایگاه های ژنی H-2K و H-2D خلوص دارند.