تاثیر عامل های طبیعی و انسانی بر تغییر خطی و غیرخطی پوشش گیاهی با تصویرهای ماهواره یی در آبخیز خور- سفیدارک، استان البرز

هدف از این پژوهش بررسی روند تغییر خطی و غیرخطی پوشش گیاهی بر اثر عامل های اقلیمی (بارش، دما و خشک سالی) و انسانی (اقدام های زیستی آبخیزداری) با تصویرهای ماهواره یی در بازه ی زمانی 20 سال (2000-2019) در آبخیز خور-سفیدارک استان البرز است. شاخص پوشش گیاهی، شاخص خشک سالی و الگوریتم پلی ترند با استخراج دوره های زمانی ماهانه به کاربرده شد. با کاربرد داده های اقلیمی و اطلاعات اقدام های آبخیزداری اجراشده، تاثیر عامل های طبیعی (دما، بارش و خشکسالی) و انسانی بر تغییر پوشش گیاهی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که  در 20 سال گذشته تغییر در 35 % از پوشش گیاهی آبخیز معنی دار (92/6 % افزایشی و 7/4 % کاهشی)، و در 65 % آبخیز نا معنی دار بود. نتیجه ها نشان داد که 87/71 % از تغییر پوشش گیاهی منطقه از نوع خطی، و به ترتیب 6/62 % و 5/68 % از تغییر مانده غیرخطی درجه ی دو و سه بود. بررسی تاثیر دما و بارش بر پوشش گیاهی نشان داد که بارش منطقه روند معنی داری در دو دهه نداشت، اما روند دما کاهشی معنی دار بود. ارزیابی تاثیر خشک سالی بر تغییر پوشش گیاهی نشان داد که بیش ترین کاهش در پوشش گیاهی در سال 2008 اتفاق افتاد، که بر اثر خشک سالی شدید اقلیمی بود. نتیجه این که هر چند تغییر پوشش گیاهی در درازمدت بر اثر عامل های اقلیمی نبود، تغییر کوتاه مدت روی دادهای جدی از جمله خشک سالی، به روشنی تغییر پوشش گیاهی منطقه را توضیح می دهد. از طرف دیگر، نتایج نشان داد که اقدام های آبخیزداری باعث ایجاد تغییر با الگوی خطی، و تغییر و گسترش منطقه های مسکونی (عامل انسانی) باعث ایجاد الگوی غیرخطی در پوشش گیاهی شد. علت آن این است که اقدام های زیستی آبخیزداری به شکل خطی و تدریجی باعث افزایش و تقویت پوشش گیاهی منطقه شد، اما تغییر و گسترش زمین منطقه های روستایی باعث کاهش غیرخطی (تغییر ناگهانی و نا تدریجی) پوشش گیاهی شد.