مقایسه شاخص های پارامتریک ویژگی های آنتروپومتریکی و بیومکانیکی دختران نونهال بسکتبالیست، والیبالیست و هندبالیست

 هدف از انجام این تحقیق، مقایسه شاخص های پارامتریک ویژگی های آنتروپومتریکی و بیومکانیکی دختران نونهال بسکتبالیست، والیبالیست و هندبالیست بود.

نمونه آماری این پژوهش صد نفر دانش آموز دختر (35 نفر هندبالیست، 37 نفر والیبالیست و 28 نفر بسکتبالیست) به صورت غیر تصادفی هدف دار انتخاب شدند. اندازه گیری متغیر آنتروپومتریکی ده متغیر بیومکانیکی (تعادل فرشته چشم بسته و باز، لک لک، پرش سارجنت، پرتاب توپ مدیسن، الینیوز، شنای سویدی، انعطاف پذیری و دراز و نشست) در نمونه های تحقیق اندازه گیری شدند که با استفاده از تکنیک آماری تحلیل مولفه های اصلی (PCA)، پارامترهای اصلی مربوط به ویژگی های آنتروپومتریک در گروه هندبالیست عبارتند از: قد، وزن، ارتفاع زانو تا زمین، پهنای سر، محیط سر، محیط مچ دست، طول پا، قطر قوزک، چربی تحت کتفی و چربی دو سر، در گروه والیبالیست عبارتند از: قد، وزن، پهنای تنه در سطح ناف، پهنای لگن در حالت نشسته، محیط آرنج، محیط زانو، محیط کمان پا، طول ساق پا، چربی دوسر، چربی سه سربازویی، در گروه بسکتبالیست عبارتند از: قد، محیط آرنج، پهنای سر، محیط تنه در سطح سینه، محیط تنه در سطح ناف، طول پا، قطر قوزک، چربی تحت کتفی و چربی شکم و در سه گروه عبارتند از: قد، ارتفاع زانو تا زمین، محیط آرنج، محیط سر، محیط مچ دست، محیط تنه در سطح سینه، چربی تحت کتفی و بیشترین محیط ساعد بودند و شش پارامتر بیومکانیکی (تعادل چشم باز و بسته، لک لک، فرشته چشم باز و بسته، دراز و نشست) برای هر گروه برجسته شدند. برای تجزیه و تحلیل آماری اجزای اصلی اطلاعات و تعیین شاخص های اصلی ویژگی های آنتروپومتریکی و بیومکانیکی از آمار استنباطی (ANOVA) در سطح معناداری 05/0، از آزمون کولموگروف اسمیرنف برای نرمال بودن توزیع داده ها، از میانگین، انحراف استاندارد، رتبه درصدی برای توصیف اطلاعات و ضریب همبستگی چندگانه برای کاهش اطلاعات هم پوشانی و از آزمون تعقیبی (LSD) جهت آزمون اختلاف بین گروه ها با استفاده از نرم افزار spss نسخه 20 صورت گرفت.

ویژگی های آنتروپومتریکی پهنای سر، طول پا، قطر قوزک، چربی تحت کتفی در گروه های هندبالیست و بسکتبالیست، بین چربی دو سربازویی و وزن در گروه های هندبالیست و والیبالیست، چربی شکم و طول ساق پا و برای گروه های والیبالیست و بسکتبالیست ، همچنین قد شاخص اصلی مشترک بین همه گروه ها به دست آمد. همچنین بین قد، وزن، ارتفاع زانو تا زمین، پهنای سر، محیط سر، محیط تنه در سطح ناف، محیط تنه در سطح سینه، پهنای تنه در سطح ناف، محیط آرنج، پهنای لگن در حالت نشسته، محیط کمان پا، محیط زانو، طول ساق پا، چربی تحت کتفی، قطر قوزک، طول پا و محیط مچ دست تفاوت معنا دار بود (00/0= P=0/01 ، P) اما بین چربی دو سر بازویی (0/56= P) و سه بازویی (0/75= P) هر سه گروه تفاوت معنا داری مشاهده نشد. برای ویژگی های بیومکانیکی شش پارامتر برای هر گروه سنی برجسته شد که شاخص های اصلی تعادل (فرشته چشم باز) (0/02= P) و لک لک (0/00= P)) در گروه های هندبالیست و والیبالیست، تعادل (فرشته چشم باز و چشم بسته) (0/00= P)) درگروه های هندبالیست و بسکتبالیست، همچنین استقامت عضلانی (دراز و نشست (0/00= P)) در گروه های والیبالیست و بسکتبالیست مشترک شد. علاوه بر آن، بین شاخص های تعادل (فرشته چشم باز، چشم بسته) و لک لک و استقامت عضلانی (دراز و نشست و شنای سویدی (0/00= P)) بین گروه های آزمودنی ها تفاوت معنادار بود.

قد شاخص اصلی مشترک بین گروه های هندبالیست، والیبالیست و بسکتبالیست به دست آمده و عمده ویژگی های آنتروپومتریکی با توجه به رشته ورزشی آزمودنی ها متفاوت است. همچنین ویژگی های بیومکانیکی با توجه به مهارت های منحصر به فرد در هر رشته نیز متفاوت بوده و در بعضی از رشته های ورزشی، شاخص های بیومکانیکی، بر اساس ویژگی های رشته ورزشی مشترک است. در نتیجه، برای بهینه سازی اجزای تشکیل دهنده مهارت های ورزشی و طراحی برنامه های تمرینی مختص هر رشته ورزشی، نیاز به ارزیابی و بررسی ویژگی های آنتروپومتریکی و بیومکانیکی افراد است.