ریخت شناسی و فراساختار دیواره دانه گرده در برخی از جنس های تیره Hyacinthaceae و اهمیت تاکسونومیکی آن ها

در این مطالعه، خصوصیات ریخت شناسی دانه گرده یازده گونه از جنس های Autonoe، Fessia، Othocallis، Prospero، Scilla و Zagrosiaبه وسیله میکروسکوپ نوری (LM)، میکروسکوپ الکترونی نگاره (SEM) و دو گونه F. bisotunensis و Z. persica با میکروسکوپ الکترونی گذاره (TEM) صورت گرفت. بر اساس نتایج، شکل کلی دانه های گرده شامل بیضی پهن (oblate) و بیضی کشیده (peroblate) و دانه های گرده با اندازه متوسط تا بزرگ طبقه بندی شد. تزیینات اگزین در سطح استوایی دانه گرده، کنار شیار و تزیینات داخل شیار دارای تنوع بود و به صورت مشبک ریز(microreticulate) ، مشبک ریز - چین و چروک دار (microreticulate-fossulate)، مشبک ریز - مشبک (microreticulate-reticulate)، مشبک - مشبک ریز (reticulate-microreticulate)، چین و چروک دار (fossulate)، تکمه ای ریز (microtuberculate)، تکمه ای درشت - مشبک (macrotuberculate-reticulate)، مشبک - تکمه ای (reticulate-tuberculate) و تکمه ای (tuberculate) مشاهده گردید. در دو گونه F. bisotunensis و Z. persica، لایه اگزین خارجی semitectate و لایه اگزین درونی (endexine) در گونه Z. persica وجود داشت. بر اساس دندوگرام حاصل از صفات کیفی ریخت شناسی دانه گرده، جنس های مورد نظر در سه گروه و شش زیرگروه قرار گرفتند و زیرگروه ها با تقسیمات سطح جنس تا حدودی مطابقت داشتند. عدم تطابق مربوط به دو گونه F. bisotunensis و Z. persica که از دو جنس متفاوت در یک زیرگروه قرار گرفتند، بررسی فراساختار دیواره دانه گرده، این دوجنس را نیز از یکدیگر متمایز نمود. بنابراین صفات کیفی ریخت شناسی دانه گرده همراه با یافته های مربوط به فراساختار دیواره دانه گرده، دارای ارزش تاکسونومیک هستند و در تعیین تقسیمات جنس های مورد نظر می توانند مفید واقع گردند.