نقد شکل گرایانه و محتوایی در جلد اول رمان آتش بدون دود نادر ابراهیمی

نقد شکل گرایی در داستان‏نویسی به بررسی ساختارهایی چون: پیرنگ، شخصیت، زاویه دید، درونمایه و... می پردازد و تاثیر آن را در پذیرش و مقبولیت داستان بررسی‏می‏کند. نقد محتوایی هر اثر در بردارنده مضمون، پیام رمان و هدف اصلی نویسنده از بیان آن است و بسته به دیدگاه نویسنده، انواعی چون: محتوای تعلیمی، سیاسی، اجتماعی، پایداری و... دارد. مکتب فرمالیسم روس، بر زبان شعر، ادبیت و عوامل صوری و زبانی آن و صورت‏های زبانی متن تمرکز می کند. به نظر فرمالیست ها، منتقد باید پیش از برخورد با اثر به دنبال ادبی بودن آن باشد. در این مقاله به بررسی عوامل نقد شکل‏گرایانه نظیر درونمایه، پیرنگ، حقیقت‏مانندی، شخصیت، نماد و نمادگرایی و... در جلد اول «رمان آتش بدون دود نادر ابراهیمی» پرداخته شده‏است. در نقد محتوایی این رمان نیز از لحاظ پایداری، مواردی نظیر تقبیح تفرقه و جهل و خرافات، بیان ظلم و ستم، آگاهی و بیداری، اتحاد و همدلی و... بررسی شده‏ است.