رفتار بازار و محاسبه حاشیه بازاریابی گیاه گل گاوزبان ایرانی (Echium amuenum (F.M.)) در شهرستان آزادشهر استان گلستان

از مهم ترین مشکلات پیش روی توسعه گیاهان دارویی، بازاریابی محصولات آن است. به دلیل ویژگی خاص گیاهان مانند فسادپذیری، بازاریابی محصولات آن از حساسیت بالایی برخوردار است. گیاه دارویی گل گاوزبان با نام علمی Echium amuenum (F.M.) متعلق به خانواده Boraginaseae است. این گونه از لحاظ قیمتی با ارزش بوده و می تواند موجب درآمدزایی و ایجاد مشاغل جایگزین برای جوامع محلی شود. لذا در این پژوهش به بررسی حاشیه های بازاریابی با استفاده از پرسش نامه در سطح تولیدکننده، عمده فروشی و خرده فروشی و سپس به محاسبه حاشیه بازاریابی این شاخص ها پرداخته شده است. همچنین سه شاخص کیفی شامل شاخص بازاریابی، بسته بندی و فروش نیز با استفاده از آزمون های غیرپارامتریک در بین افراد جامعه آماری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد حاشیه خرده فروشی (96000 تومان) بیش از حاشیه عمده فروشی (40/28615 تومان) است. همچنین سهم تولید کننده از قیمت نهایی بالا بوده (46/57 درصد)، در نتیجه تولید و پرورش این گیاه دارویی در منطقه مورد مطالعه کارا می باشد. نتایج ارزیابی شاخص بازاریابی نشان داد بین سه گویه کیفیت و کمیت گل گاوزبان در بازار و میزان شناخت از بازاریابی اختلاف آماری در سطح 1 درصد وجود دارد. در بخش شاخص بسته بندی بین چهار گویه کیفیت بسته بندی، میزان دسترسی به ابزارهای بسته بندی، سهم بسته بندی در قیمت نهایی و تاثیر بسته بندی بر افزایش میل مردم اختلاف معنی داری در سطح 1 درصد وجود داشته است. در بخش شاخص فروش نیز بین سه گویه شامل تفاوت قیمت گل گاوزبان در بازار با قیمت خریداری شده از تولید کننده، میزان ارتباط با بازار فروش و میزان تاثیرگذاری دلالان بر قیمت، اختلاف معنی داری در سطح 1 درصد وجود دارد. در نتیجه میزان شناخت بالا از بازاریابی محصول و بسته بندی مناسب می تواند در قیمت نهایی گل گاو زبان نقش به سزایی داشته باشد.