سنجش آلودگی فلزات سنگین در آب و تخمین خطر بالقوه ناشی از فلزات بر حیات تالاب انزلی سال 1396

تالاب انزلی یکی از مهم ترین تالاب های بین المللی است که در ساحل جنوبی دریای خزر واقع شده است. این تالاب زیستگاه ماهیان، آبزیان و پرندگان با ارزشی است که از ابعاد اکولوژیک و اقتصادی درخور توجه اند. در نتیجه روند افزایشی صنعتی شدن مناطق اطراف تالاب ها، نگرانی های  ناشی از اثرگذاری فعالیت های انسانی بر بقا این اکوسیستم های ارزشمند را افزایش می دهد. در نتیجه این بررسی با هدف سنجش آلودگی برخی از فلزات سنگین در آب تالاب و تخمین خطر بالقوه ناشی از فلزات بر حیات تالاب می باشد.

نمونه های آب از سه بخش شرقی، غربی و مرکزی تالاب جمع آوری شدند. نمونه های جمع آوری شده در ظروف پلی اتیلنی ریخته شد، سپس pH نمونه ها را با اسید نیتریک به زیر 2 رسانده شد و به آزمایشگاه انتقال داده شده و در دمای 4 درجه سانتی گراد تا انجام آزمایش های نهایی نگه داری شدند. برای آنالیز نمونه ها از دستگاه طیف سنجی جذب اتمی مجهز به کوره گرافیکی ساخت شرکت  GBC  از استرالیا مدل SensAA استفاده شد. تحلیل آماری به وسیله نرم افزار19 SPSS انجام شد.

نتایج حاکی از این است که بیشترین غلظت تمامی فلزات مورد بررسی در منطقه شرقی تالاب مشاهده گردید. میانگین غلظت فلزات سنگین در آب تالاب به ترتیب برای کادمیوم 943/4، سرب 924/9، جیوه 4/82 میکرو گرم بر لیتر و فلز روی 115/0، مس 03/0میلی گرم بر لیتر در منطقه شرق تالاب، به دست آمد. دراین بررسی ترتیب غلظت فلزات مورد بررسی در نمونه های آب در هر سه منطقه به صورت Cu >Pb >Cd >Hg> Zn گزارش گردید. مقایسه بین میزان غلظت فلزات سرب،کادمیوم ،مس وروی مورد مطالعه با استانداردهای بهداشت جهانی (WHO) نشان داد که این مقادیر از سطح استاندارد کمتر بود در حالیکه غلظت فلز جیوه در آب این تالاب در سطح احتمال 99 درصد (001/0> P) از حد استاندارد بیش تر بود. همچنین غلظت تمامی عناصر مورد بررسی در آب تالاب انزلی در محدوده عدم خطر بالقوه و یا خطر بالقوه اندک در هر دو وضعیت حاد و مزمن می باشد.

گزارش غلظت بالای فلزات در بخش شرقی، بیانگر این است که بیشترین آلودگی در بخش شرقی تالاب وجود دارد و این ناحیه متاثر از فعالیت های متنوع انسانی است. همچنین مقایسه نتایج حاضر با نتایج پیشین بیانگر یک روند افزایشی می باشد و چنانچه تدابیر خاصی از سوی سازمان های مربوطه اتخاذ نشود در آینده ای نه چندان دور شاهد نابودی این تالاب ارزشمند خواهیم بود.