بررسی روابط ایوبیان (حک 567تا658ق/1173تا1260) و صوفیه

در دوره ایوبیان (حک 567تا658ق/1173تا1260م)، وجود فرقه‌ها و مذهب‌های مختلف از چالش‌های مهم پیش روی آنها بود؛ به گونه‌ای که این دولت را مجبور کرد در قبال آنها سیاست‌های متفاوتی در پیش بگیرد. در این میان، از مهم‌ترین گروه‌های مذهبی دوره مذکور باید به صوفیه اشاره کرد. در دوره ایوبی، صوفیان موفق شدند بر بخش‌های مختلف جامعه تاثیر گذارند و با دولت روابط نزدیکی برقرار کنند؛ اما مطالعه‌های مربوط به صوفیه، به طور عمده به بستر تاریخی که صوفیان در آن می‌زیستند، توجه کافی ندارند؛ همچنین از اوضاع زمانه و راه‌های تعامل و ارتباط آنها با نهادهای مختلف اجتماعی، به‌ویژه نهاد حاکمیت، تاکنون تحلیل درخوری ارایه نشده است. پژوهش حاضر با بهره‌گیری از روش توصیفی‌تحلیلی و با استناد به منابع تاریخی، درصدد پاسخ‌گویی به این پرسش‌هاست: در عرصه پر منازعه دولت ایوبیان، صوفیان از نظر سیاسی، اجتماعی، نظامی و مذهبی چه جایگاهی داشتند؟ چگونه موفق شدند در معادله‌های مربوط ایفای نقش کنند؟ نتایج بررسی نشان می‌دهد در این دوره، صوفیان موفق شدند در بخش‌های مختلف جامعه نفوذ کنند و علاوه‌بر در پیش گرفتن رویکرد تعاملی مذهب‌دولت و بهره‌‌مندی از منافع مادی و اقتصادی، مثل ساخت و گسترش مراکز صوفیه، حمایت ایوبیان را کسب کنند. در مقابل نیز، به حل بخشی از مشکلات سیاسی و اجتماعی و نظامی ایوبیان کمک کنند.