بررسی عملکرد و جذب عناصر کم مصرف در گیاه نخودفرنگی (Pisum sativum L. cv. Wando) تحت برهمکنش آهن و سیلیسیم

به‌منظور بررسی اثرات آهن و سیلیسیم روی عملکرد و برخی خصوصیات فیژیولوژیکی نخود فرنگی (Pisum sativum L.) رقم wando، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار صورت انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آهن (05/0، 1/0 و3/0 گرم بر لیتر) از منبع کلات آهن و سه سطح سیلیسیم (صفر، 14 و 28 میلی گرم بر لیتر) از منبع متاسیلیکات سیدم بودند. در این آزمایش، صفاتی همچون وزن تر و خشک دانه، تعداد دانه در غلاف، غلظت عناصر ریزمغذی همچون آهن، مس، روی و منگنز در برگ و دانه و همچنین غلظت سیلیسیم در برگ و دانه اندازه گیری شدند نتایج نشان داد که برهمکنش آهن و سیلیسیم در صفاتی همچون وزن تر و خشک دانه، غلظت آهن در برگ و دانه، منگنز در برگ، روی در برگ و دانه و سیلیسیم در برگ در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود و در صفات تعداد دانه در غلاف، غلظت مس در برگ و دانه و غلظت منگنز و سلیسیم در دانه اثرات ساده آهن و سیلیسیم معنی دار شد. نتایج مقایسات میانگین نشان داد که مصرف آهن و سیلیسیم به‌طور هم‌زمان، موجب افزایش معنی دار وزن تر و خشک دانه و غلظت سیلیسیم در برگ شد و از طرف دیگر، کاهش معنی دار غلظت منگنز در برگ، و روی در برگ و دانه را در پی داشت. همچنینی افزایش غلظت آهن و سیلیسیم به‌صورت جداگانه، منجر به کاهش معنی دار مقدار مس در برگ و دانه و منگنز در دانه شد؛ البته با افزایش مقدار سیلیسیم در برگ، مقدار سیلیسیم دانه نیز افزایش یافت افزایش غلظت آهن به دلیل خصوصیات آنتاگونیستی و کاربرد سیلیسیم با جلوگیری از جذب فلزات سنگین همچون آهن، منگنز، مس و روی، باعث کاهش آن‌ها در برگ و دانه نخودفرنگی شد. بر اساس این نتایج می توان گفت که سیلیسیم، اثرات منفی ناشی از سمیت آهن در سطوح بالا در نخودفرنگی را کاهش می‌دهد و می توان غلظت 1/0 گرم کلات آهن بر لیتر و 28 میلی‌گرم سیلیسیم بر لیتر را به عنوان بهترین سطح تیماری آهن و سیلیسیم معرفی کرد.