شناسایی مولفه های تاثیرگذار بر آینده پژوهی آموزش علوم پزشکی مبتنی بر رویکرد پویایی رقابتی

آینده پژوهی به منزله یک مفهوم میان رشته ای تصویری روشن از آینده در حیطه آموزش پزشکی دانشگاه ها را فراهم می آورد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی مولفه های تاثیرگذار بر آینده پژوهی آموزش علوم پزشکی مبتنی بر رویکرد پویایی رقابتی در دانشگاه علوم پزشکی استان مازندران انجام شد.

این مطالعه به روش کیفی با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته و تحلیل محتوای کیفی انجام شد. جامعه پژوهش شامل کلیه متخصصان و صاحب نظران عرصه آموزش پزشکی بود که در مجموع 13 نفر از آن ها، به روش نمونه گیری گلوله برفی، انتخاب و آرا و نظراتشان در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تجزیه و تحلیل شد.

تحلیل کیفی نتایج حاصل از مصاحبه با صاحب نظران حوزه آموزش پزشکی نشان داد که آینده پژوهی این حوزه مستلزم توجه به 6 مقوله اصلی و 21 زیر مقوله است. شرایط علی (کادر هیات علمی مجرب، تنوع برنامه های آموزشی و پژوهشی، گسترش پژوهش های کاربردی، تعامل دانشگاه با شرکت ها و موسسات دانش بنیان، برنامه درسی انعطاف پذیرو کاربردی)، عوامل زمینه ای (ضرورت تفکر در مورد آینده به عنوان یک عمل تربیتی، امکانات آموزشی متعدد، ارتباطات اجتماعی مناسب)، شرایط مداخله گر (داشتن مهارت های منتقدانه و تفسیری از آینده، وجود سیاست توانمندسازی و آشنایی اساتید و دانشجویان با شاخص های آینده نگری)، راهبردها (توانمندسازی منابع انسانی، توسعه ظرفیت های آموزشی و پژوهشی و استفاده از روش های گوناگون تدریس) و پیامدها (ارایه عملکرد فعالانه در برابر رویدادهای آموزشی، ارتقای یادگیری مادام العمر، در نظر گرفتن دانشجویان به عنوان سرمایه اجتماعی، ارزیابی و تجدید نظر منظم) از تجزیه و تحلیل داده ها استخراج شد.

در مجموع نتایج این پژوهش نشان داد که آینده پژوهی در حوزه آموزش علوم پزشکی مبتنی بر پویایی رقابتی امری مهم و با اهمیت است و لذا پژوهشگران و متخصصان حوزه آموزش پزشکی و آینده پژوهی می توانند از این مولفه ها در جهت آینده پژوهی آموزش پزشکی استفاده نمایند.