روایت شناسی رمان «رقصندگان» براساس دیدگاه ژرار ژنت

داستانها و قصص که بخش اعظمی از آثار را تشکیل میدهند، در ساختار خود شیوه‌ها و علوم مختلف معنایی را خلق میکنند. از میان این علوم «روایت‌شناسی» نظریه‌ای است که با روش و اصول ساختاری، اجزای قصه را تا رسیدن به مقصود نویسنده سامان میدهد؛ ازاینرو ادبیات داستانی، بستری برای خلق شیوه‌های نوین ادبیات گسترده است. امین فقیری از نویسندگان طرازاول عرصه فرهنگ و ادب فارسی، با بکارگیری انواع شگردهایی روایی در رمان رقصندگان، موفق به خلق اثری شد که در برقرای ارتباط با مخاطب سودمند است. خواننده در مطالعه این داستانها با نویسنده همراه میگردد و استفاده از این شگردها بعنوان شاخصی از توانمندیهای نویسنده محسوب میشود. هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل چگونگی کاربرد انواع روایت براساس نظریه تکنیکهای روایت‌پردازی «ژرارژنت» نظریه‌پرداز فرانسوی است.

این پژوهش با روش توصیفی، تحلیلی و با بررسی شماری از روایتهای رمان رقصندگان براساس چهار مبحث نظم، تداوم، بسامد و زمان، در چهارچوب نظریه روایت در زمان ژرار ژنت است.

 فقیری با استفاده از تکنیکهای هنری، روابط توالی زمان را درهم میریزد. زمان‌پریشی در رمان «رقصندگان» بصورت گذشته‌نگر است و با استفاده از شگردهای مکث توصیفی و ایجاد صحنه، باعث کند شدن روال زمان روایت و شتاب منفی آن گشته است. این الگوهای زمان‌پریشی روایت را پیچیده نموده است و این امر جذابیت و غنای رمان مذکور را بیشتر کرده است.

این نویسنده، در رمان «رقصندگان» به شیوه ریالیستی به بیان روایت میپردازد. واقع‌گرایی عنصر غالب کارهای اوست که جدای از عناصر داستانی نقش بسزایی در روند آثارش تا به امروز داشته است. در این داستان، راوی با دیدگاه سوم شخص دانای کل، با درهم ریختن زمان در روایت، خواننده را با روایتی از آدمها، مکانها و اتفاقها همراه میکند و رخدادها را به نمایش میگذارد. وی با استفاده از تکنیکهای هنری، روابط توالی داستان را درهم میریزد، به تاخیر می‌اندازد یا سرعت میبخشد‌.