مخاطرات اخلاقی در بخش دارو و بار مالی آن بر بیمه های درمانی (رویکرد اقتصادی به اخلاق پزشکی)

رفتارهای غیر اخلاقی در بخش سلامت با عنوان مخاطرات اخلاقی بررسی شده و همواره سهم بالایی در رشد هزینه‌های نظام‌های سلامت دنیا داشته است. مطالعه حاضر با هدف بررسی وجود مخاطرات اخلاقی در زمینه توزیع دارو در داروخانه‌ها و بار مالی آن بر سازمان‌های بیمه انجام شد.

در مطالعه مقطعی حاضر، با بررسی دوره‌ای نسخ ارایه‌شده به دو داروخانه اصلی خصوصی و دولتی و با استفاده از اطلاعات بیماری افراد، انواعی از مخاطرات اخلاقی مشاهده و در سه دسته مجزا دسته‌بندی شدند. دسته اول تجویزهای غیر منطقی دارو، دسته دوم میزان تجویز غیر ضروری داروهای در معرض انقضا و دسته سوم اخذ برگ سفید از دفترچه‌های بیمه و نوشتن داروهایی به صورت صوری بود. با تجزیه و تحلیل اطلاعات، ارزیابی بار مالی این مخاطرات اخلاقی بر بیمه‌های درمانی انجام شد.

در بین مخاطرات اخلاقی تجویزهای غیر منطقی دارو بیشترین فراوانی را داشت که این میزان در داروخانه دولتی بسیار بیشتر از داروخانه خصوصی بود. هزینه‌های تجویزهای غیر ضروری توسط پزشکان عمومی نسبت به متخصصین به طور معنی‌داری بیشتر بود. هزینه مخاطرات اخلاقی در داروخانه دولتی به صورت معنی‌داری بیشتر از داروخانه خصوصی بود. میزان افزایش بار مالی بیمه‌ها درمجموع در دو داروخانه 120 میلیون ریال در ماه برآورد شد.

داده‌های این مطالعه با حفظ محرمانگی اطلاعات جمع‌آوری شده و مورد استفاده قرار گرفت و از مراجعه‌کنندگان به داروخانه رضایت آگاهانه اخذ شد.

ارزیابی بار مالی مخاطرات اخلاقی علاوه بر تایید اهمیت توجه به رعایت اصول اخلاقی توسط ارایه‌دهندگان خدمات سلامت در بخش دارو، امکان کنترل بخش بزرگی از هزینه‌های نظام سلامت را با ترویج و کاربست اصول اخلاقی در نظام سلامت یادآور می‌شود.