بررسی وضعیت ربایش تاجی بارش در تعدادی از گونه‏ های بوته ای (مطالعه موردی: پردیس دانشگاه فردوسی مشهد)

به بخشی از بارندگی که توسط شاخ و برگ گیاهان گرفته می‏شود، برگاب گفته می‏شود. این بخش از بارندگی تبخیر می شود و به سطح زمین نمی‏رسد، بنابراین تاثیر زیادی بر بیلان آبی مناطق دارای پوشش گیاهی می گذارد. پژوهش حاضر در پردیس دانشگاه فردوسی مشهد طی مهرماه 1396 تا خرداد 1397 به منظور بررسی وضعیت ربایش ‏تاجی‏ بارش برای گونه‏ های درمنه ‏جارویی، ورک و اسپند انجام شد. هدف از تحقیق حاضر، بررسی میزان ربایش تاجی و نیز تاثیر مقدار و شدت بارش و درصد تراکم تاج پوشش گونه ‏های درمنه ‏جارویی، ورک و اسپند بر مقدار و درصد برگاب آنها طی دوره زمانی یادشده است. مقدار بارندگی در فضای باز و زیر بوته ‏ها در گونه‏ های یادشده ‏پس از هر رویداد بارش اندازه‏گیری ‏شد. همچنین، تراکم گونه ‏ها طی فصل پاییز تا بهار به صورت عمودی از سطح تاج پوشش آنها تصویر‏برداری ‏شده و با استفاده از نرم افزار Arc GIS 10.3 محاسبه شد. براساس نتایج به دست آمده، طی وقایع بارشی اندازه‏گیری‏شده بیشترین درصد برگاب برابر با 57/79 درصد در آذرماه برای گونه اسپند و کمترین درصد برگاب برابر 09/7 درصد در بهمن ماه مربوط به گونه ورک است. مقدار کل برگاب سالانه برای گونه ‏های درمنه جارویی، ورک و اسپند به ترتیب برابر 99/37 ، 83/30 و 32/54 میلی‏متر به دست آمد که به ترتیب معادل 35/ 27، 19/22 و 11/39 درصد بارش است. نتایج آنالیز رگرسیونی با استفاده از نرم افزار 16.0 Spss نشان داد بین مقدار بارش با مقدار برگاب گونه‏ های درمنه جارویی، ورک و اسپند و نیز فصل رشد گونه ورک با درصد برگاب آن در سطح 1 درصد، تداوم بارش با مقدار برگاب گونه‏های درمنه جارویی و اسپند و همچنین فرم رویشی گونه‏‏‏ های مطالعه شده با مقدار برگاب آنها در سطح 5 درصد تفاوت معنا‏دار وجود دارد.