تبیین مفهوم شهری شدن مبتنی بر تمایز سیتی و اوربان

وضعیت شهری در جهان امروز به‌طور بنیادین دگرگون شده و در پس آن، فضاهای نوین شهری متاثر از شیوه‌های جدید شهری شدن (اوربانیزاسیون) تبلور یافته‌اند. وقتی سخنی از شهری شدن یا شهرها به میان آید، بر پیش‌فرض‌هایی از چیستی شهرها و ماهیت شهری شدن تاکید می‌شود. بخش عمده‌ای از گفتمان‌های مربوط به شهری شدن با محوریت سیتی بوده‌اند؛ زیرا سیتی را محرک و علیت شهری شدن دانسته‌اند. سخن گفتن در مورد گستره‌هایی با عنوان سیتی بدون فهم اوربان غالبا گمراه‌کننده است؛ زیرا ارتباط و تمایز عمیقی بین این دو مفهوم وجود دارد. اغلب سیتی و اوربان طوری به کار گرفته می‌شوند که گویا در هر دو واژه دقیقا بر یک مفهوم مشابه بدون تفاوت‌های فضایی‌ زمانی تاکید می‌شود. درحالی‌که این دو مفهوم متفاوت از هم هستند؛ زیرا هرکدام با فرایندهای متفاوتی از دگرگونی و بازتولید مقیاس‌های فضایی همخوانی دارد. هدف از این پژوهش، قیاس دو مفهوم سیتی و اوربان مبتنی بر جایگاه هر کدام در شهری شدن است. بر این اساس، سعی شده تا خوانشی متناسب برای فهم این دو پدیده عرضه گردد. در این پژوهش مبتنی بر اصول فکری تحلیل محتوای کیفی، به تبیین چارچوب مفهومی مولفه‌های متمایز بین سیتی و اوربان پرداخته شده است. نتیجه پژوهش گویای آن است که شهری شدن در چهار سطح مفهومی تبیین گردیده، به‌طوری‌که در سطح نخست شهرنشینی با محوریت سیتی و اوربان به‌مثابه صفت آن، در سطح دوم با مفهوم شهری شدن و تحول اوربان به اسم، سطح سوم با مفهوم اوربانیزاسیون با محوریت اوربان و تضعیف سیتی، سطح چهارم با مفهوم اوربانیزاسیون و اوربان به‌مثابه اتوپیا یا آرمان بوده است.