ارزیابی هیستوپاتولوژی ترکیب عسل و پماد زینک اکساید بر ترمیم زخم تجربی تمام ضخامت پوست در موش صحرایی

اساسا زخم به ایجاد هرگونه شکاف و از بین رفتن پیوستگی بافت های بدن چه در داخل و چه در سطح خارجی بدن گفته می شود.  همواره تلاش برای یافتن اثربخش ترین و کم عوارض ترین عاملی که روند ترمیم زخم را تسریع کند مورد نظر محققین بوده است.  هدف از انجام مطالعه ی حاضر، بررسی و مقایسه ی میزان اثربخشی عسل به تنهایی یا در ترکیب با پودر زینک اکساید بر ترمیم نقیصه ی تجربی تمام ضخامت پوست در موش صحرایی می باشد.  در این تحقیق، تعداد 48 موش صحرایی سفید نر بالغ از نژاد ویستار انتخاب شدند. حیوانات به صورت تصادفی به چهار گروه 12تایی تقسیم شدند: گروه اول (کنترل=C)، گروه دوم (عسل=H)، گروه سوم (روی =Z) و گروه چهارم  عسل و روی= ZH. یک نقیصه پوستی تمام ضخامت با ابعاد 2×2 سانتی متر در پوست ناحیه پشت، حدفاصل بین گردن و ناحیه لگنی ایجاد گردید.  تمامی حیوانات درمان متناسب با گروه خود را دریافت نمودند.  از هر گروه، چهار موش در روزهای 7، 14 و 21 نمونه هیستوپاتولوژی تهیه گردید و بررسی میکروسکوپی انجام شد.  بررسی ماکروسکوپی نیز  با استفاده از نرم افزار Axiovision صورت گرفت.  با ارزیابی پارامتر درصد بهبودی زخم، بالاترین میزان بهبودی در روز 7 پس از ایجاد زخم به گروه Z و کمترین آن به گروه H تعلق داشت.  همچنین بالاترین میزان بهبودی در روز 14 پس از ایجاد زخم به گروه  Z و کمترین آن به گروه  ZH تعلق داشت.  اما از نظر آماری هیچ گونه اختلاف معنی داری بین گروه ها مشاهده نگردید.  در روز 21 پس از ایجاد زخم، درصد بهبودی زخم در گروه ZH به طور معنی داری بیشتر از گروه های کنترل (001/0=p)، عسل (001/0=p) و زینک اکساید (013/0=p) بود. در روز 21 پس از جراحی، در قسمت درم در تمام موش های گروه ZH، دستجات منظم کلاژن همراه با تعداد کمی فیبروبلاست و مویرگ قابل مشاهده بود.  این شرایط در دو موش از گروه Z و یک موش از گروه C نیز دیده شد.  در سایر موارد بافت جوانه ی گوشتی با فیبروبلاست ها و مویرگ های خونی متعدد رویت گردید.  این مطالعه نشان داد ترکیب زینک اکساید و عسل نسبت به سایر گروه ها در فرآیند ترمیم زخم تاثیر بهتری دارد و روند ترمیم زخم را تسریع می کند.  ترکیب این دو ماده باعث افزایش تشکیل بافت جوانه گوشتی، افزایش انقباض زخم، کاهش التهاب، کاهش اسکار زخم می شود.