اثر تقدم تاخر بین سهم های درون صنعت: ارزیابی کارایی بازار و ارائه استراتژی معاملاتی

بر اساس فرضیه بازار کارا، قیمت سهام، همه اطلاعات موجود را منعکس می کند و باید تغییرات قیمت یا بازده پیش بینی ناپذیر باشد. اما اثر تقدم تاخر، پدیده ای است که قابلیت پیش بینی بازده را در بازار سهام فراهم می کند. بررسی رابطه تقدم تاخر بین سهم ها، علاوه بر ارزیابی کارایی بازار، استراتژی های معاملاتی مفیدی را در اختیار سرمایه گذاران قرار می دهد.

این پژوهش، با استفاده از مدل خود رگرسیون برداری، وجود رابطه تقدم تاخر را بین سهم های موجود در بیست صنعت بورس اوراق بهادار تهران که 75 درصد از سرمایه بازار را پوشش می دهد، در سال های 1394 تا 1399 بررسی کرده است.

 از 20 صنعت موجود در نمونه پژوهش، 13 صنعت اثر تقدم تاخر را نشان می دهد. در 10 صنعت، بازده سهم های کوچک درون صنعت، بر بازده سهم های بزرگ همان صنعت متقدم است. در حالی که در 3 صنعت دیگر، بازده سهم های بزرگ درون صنعت، بر بازده سهم های کوچک همان صنعت متقدم است. افزون بر این، در صنایع رایانه، حمل ونقل و محصولات فلزی که صنایع کمابیش کوچکی شمرده می شوند، اثر تقدم تاخر قوی تری مشاهده شده است.

وجود روابط تقدم تاخر یا بازده های پیش بینی پذیر گسترده بین سهم های درون صنعت، نبود کارایی فراگیر در بازار بورس اوراق بهادار تهران را نشان می دهد. نتیجه دیگر اینکه در بعضی از صنایع بورس اوراق بهادار تهران، استراتژی های معاملاتی بالقوه سودآوری وجود دارد.