زندگی و زمانه زنان ایرانی در اینستاگرام: تحلیل ایدئولوژیک عکس های زنان در شبکه اجتماعی اینستاگرام

پژوهش حاضر به واکاوی پیام‎های بصری‎ای می‎پردازد که زنان ایرانی در شبکه اجتماعی اینستاگرام به اشتراک گذاشته‎اند، با این هدف که دریابیم آنها چگونه خود را در این شبکه بازنمایی می‎کنند. این واکاوی، بر اساس تحلیل ایدیولوژیک «جان برجر» صورت گرفته است و در آن، هر تصویر، گزارشی از این موضوع نگریسته شده که یک زن هویت فردی و اجتماعی خود را چگونه می‏ بیند، تعریف می‏کند و نشان می‏ دهد. در این پژوهش، پس از معرفی کاربران و ارزیابی فضای کلی تصاویرشان، چند نمونه عکس هر کاربر تحلیل شده است. در جمع‏ بندی تصاویر کاربران کوشیده ایم رابطه تصاویر با گفتما‎ن‎های موجود درباره زنان مشخص شود. بر اساس یافته‎های پژوهش، برخی از تصاویر زنان بر نوعی مقاومت در برابر فشارهای اجتماعی تبدیل شدن به زنی هنجارمند دلالت دارد که آن را می‎توان نشانی از بازاندیشی در هویت تعریف شده زن و ساخت و بازنمایی هویت بر اساس انتخاب کاربران دانست. تحلیل بیشتر تصاویر نشان می‎دهد زنان در روایت بصری زندگی خود، با بازنمایی خود بر اساس هنجارها و ارزش‎های رایج جامعه، به تقویت ارزش‏های هژمونیک نظام فرهنگی‎ مردسالارانه ای می‎پردازند که در آن بالیده‏اند. آنها دست به کنش‎‏های روایی بصری می‎زنند که موقعیت زنانگی را آن طور تعریف می‏کند که جامعه مطلوب می داند!